________________
८४
હોંકારક૫તરુ એક કાળે જિનમાતાની ઉપાસના સ્વતંત્ર પણ થતી અને તેને લેકમાનસ પર ઘણે પ્રભાવ હતો. બૃહત, શાન્તિમાં નીચેની ગાથા આવે છે, તે એના પ્રમાણરૂપ છેઃ
अहं तित्थयर माया, सिवादेवी तुम्ह नयरनिवासिनी । अम्ह सिवं तुम्ह सिर्व, असिवोवसमं सिर्व भवतु स्वाहा ॥
હું અરિષ્ટનેમિ તીર્થકરની માતા શિવાદેવી તમારા નગરમાં વસું છું, તેથી અમારું અને તમારું શ્રેય થાઓ, તેમ જ ઉપદ્રવોનો નાશ કરનારું કલ્યાણ થાઓ. સ્વાહા.”
વીશ યક્ષે ચોવીશ તીર્થકરના શાસનની સેવા કરનારા યક્ષેનાં નામ અનુક્રમે આ પ્રમાણે જાણવા ૧ ગૌમુખ ૯ અજિત ૧૭ ગધર્વ ૨ મહાયક્ષ ૧૦ બ્રહ્મ
૧૮ યક્ષરાજ ૩ ત્રિમુખ ૧૧ યક્ષરાજ ૧૯ કુબેર જ યક્ષનાયક ૧૨ કુમાર ૨૦ વરુણ પ તુમ્બર ૧૩ ષમુખ ૨૧ ભૂકુટિ ૬ કુસુમ ૧૪ પાતાલ ૨૨ ગોમેધ ૭ માતંગ ૧૫ કિન્નર ૨૩ પાશ્વ ૮ વિજય ૧૬ ગરુડ ૨૪ બ્રહ્મશાંતિ
આ યાનું સ્વરૂપ નિર્વાણલિકાદિ ગ્રંથોમાં આપેલું છે.