________________
આરાધની ગ્યતા
૭૫ મંત્રારાધના સફલ થઈ શકે છે, એટલે મંત્રારાધકે મંત્રબીજવાળાં પદોની ધારણા કરવામાં કુશળ બનવાનું છે. ગુરુએ શું કહ્યું હતું ? બરાબર યાદ આવતું નથી!” એવી સ્થિતિ વિસંવાદ પેદા કરે છે અને સમસ્ત આરાધનાને શંકાસ્પદ બનાવી દે છે, તેથી ગુરુ જ્યારે મંત્રપદની ધારણા કરાવે, ત્યારે પૂરેપૂરી સાવધાની રાખવાની છે અને એકપણ અક્ષર આઘો-પાછો ન થઈ જાય તે જોવાનું છે.
આચાર્ય મલ્લિણ છેવટે કહે છે કે “આવા ગુણેવાળો હોય તે જ મંત્રનો આરાધક થઈ શકે છે. જેનામાં આ પ્રકારના ગુણો નથી, તે કદી પણ મંત્રને આરાધક થઈ શકતો નથી.” - આચાર્યશ્રી ભદ્રગુપ્ત અનુભવસિદ્ધમંત્રદ્ધાત્રિશિકાના પાંચમા અધિકારમાં મંત્રસાધકનાં લક્ષણો બતાવ્યાં છે, તે લગભગ આને મળતાં જ છે. જેમકે –
दक्षो जितेन्द्रियो धीमान् कोपानलजलोपमः । सत्यवादी विलोभश्च, मायामदविवर्जितः ॥ मानत्यागी दयायुक्तः, परनारीसहोदरः । जिनेन्द्रगुरुभक्तश्च, मन्त्रग्राही भवेन्नरः ।।
“જે સાધક ચતુર, ઈન્દ્રિયોને જિતનાર, બુદ્ધિશાળી, ક્રોધરૂપી અગ્નિને શમાવવા માટે જલ સમાન, સાચું બોલ નાર, નિર્લોભી, કપટ અને મદરહિત, નમ્ર, દયાળુ, પરસ્ત્રીને બહેન સમજનાર તથા શ્રી જિનેશ્વરદેવ અને નિગ્રંથ ગુરુની