________________
૨૯૦
જગતશાહ
આ કારમાં મોજાઓથી વહેતાં હતાં.
અને આવા દરિયા ઉપર ઉત્તરને પવન એકધારા વહેતું હતું, અને ઊંચે ઊછળતાં મોજાઓને આડી થપાટ ઉપર થપાટ મારતે હતે. ક્યારેક એ ઊંચે ઊછળતાં મોજાની દિશા ફેરવી નાંખતે ત્યારે બે-ચાર મોટાં મોજાં એકસામટાં અથડાઈ પડતાં અને જાણે આભ ફાટયું હોય, ધરતી ફાટી હોય કે હાથિયે ગાજતો હોય એવા અવાજો થતા હતા. ત્યારે આભમાં, જાણે હવામહેલ ચણ હોય એમ, પાણીના ઊંચા ઊંચા થાંભલાઓ રચાતા હતા.
આખા દરિયા ઉપર મોજાને પછડાટ થતો ને એમાંથી છાંટાઓ ઊડતા. એ છાંટા ઉપર સૂર્યનાં કિરણે, જાણે જગતભરના હીરા, માણેકને પાનાંની મશ્કરી કરતાં હોય એમ, લાલ–સફેદ-લીલા-પીળા રંગની ઝળકતી કણીઓ હવામાં વેરતા હતા. ત્યારે દરિયે જાણે આકાશમાં ચડતે લગતે ને આભ જાણે દરિયામાં ડૂબવાને આવતું લાગતું.
મોજાંઓ ફરી ફરીને હિંગળાજ માતાના મંદિર સાથે અફળાતાં હતાં. ધરતી ને આભ હાલકડોલક થતાં હતાં.
અને એ બધા ઉપર, ધરતીના પેટાળમાંથી વડવાનલ વહી જતું. હોય એમ, પવન ગાજતે વહી જતા હતા. આમાં ભયાનક અચરજની વાત આટલી હતી. સામાન્ય રીતે પવન દરિયા ઉપરથી ધરતી ઉપર આવે; આજે આ આખાયે અકાળમાંક પવન ધરતી ઉપરથી દરિયામાં તો હતે ! પરિણામે જાણે દરિયાના લેઢ ને પવનના લેઢ સામસામે ટક્કર લેતા હતા.
દૂર દૂર દરિયાની સીમમાં જગડૂશાનાં અઢાર વહાણે દેખાતાં હતાં. કેઈ બાળક પોતાના હાથમાં ધનતેરશનું ધમધમિયું ઘુમાવતે હૈય, એમ એ વહાણો ઘડીમાં જાણે આભમાં ચડતાં, ઘડીમાં જાણે દરિયામાં ગારદ થતાં લગતાં.
આ કારમો દરિયે, આ સામે અને તૂફાની વાવડે, એમાં * આજે હર્ષદમાતાને નામે ઓળખાય છે.