________________
સાંસારિક જીવન ]
૩૩
વગેરે સદ્ગુણૢાથી સારી સફળતા મેળવી વ્યાપારીઓમાં જે આંટ જમાવી હતી, તેથી ભાઈ આને ઘણા સંતાષ થયા હતા. ધમાં અડગતા
ડભેાઈમાં જ્યારે કપાસ – રૂની મેસમ આવતી ત્યારે તેના વ્યાપારીઓને ગામમહાર દોઢ માઈલ દૂર જીનીગ ફેકટરીઓમાં જ રહેવું પડતું, પરંતુ એ વખતે પણ આપણા ચરિત્રનાયક હુંમેશાં ઘરે આવીને જિનપૂજન આદિ નિત્યકર્મ કરવાનું ચૂકતા નહિ કે રાત્રિèાજન વગેરે કરતા નહિ. જે મકાનના પાયે મજબૂત હાય તે સામાન્ય વા–વટાળ કે વરસાદનાં સાધારણ ઝાપટાંથી કેમ તૂટે?
ખુશાલચંદભાઈની કબ્યપરાયણતા સંબંધી અમે આગળ ઉલ્લેખ કરી ગયા છીએ, તે જ કર્તવ્યપરાયણતા તેએ ધંધામાં દાખવી રહ્યા હતા, એટલે કે તેનું પ્રત્યેક કામ ખૂબ કાળજીથી કરતા હતા. આમ છતાં તેમનું હૃદય એમાં આનંદ અનુભવી શકતું ન હતું. ‘ આટલે બધા આરંભ– સમારંભ શા માટે ?' એ વિચાર તેમને વારવાર આવતા હતા અને તેમનુ કાળજી કાતરી ખાતા હતા.
'
યા તથા સહનશીલતા
એક વખતે તે કપાસનું ગાડું કપાસના ઢગલામાં ખાલી કરાવતા હતા, તે વખતે એમાંથી ખીલાડીનાં બેત્રણ અચ્ચાં નીકળી પડચાં, એ જોઈ ને તેમનું હૃદય દયાથી ભરાઈ આવ્યું. ‘જો મારું ધ્યાન એ તરફ ન ગયું હાત તે
૩
