________________
૧૪
[ જીવનપરિચય
પિતાના સ્વર્ગવાસ
સ્નેહાળ માતાના ખાળે! ખુંદતા ખુશાલચંદ પાંચ વર્ષના થયા, ત્યારે કાલરાજાએ પોતાની કુટિલ કરામત અજમાવી શેઠ મગનભાઈ ને ઉપાડી લીધા. એ વખતે સ કુટુબીજનાને કેવા શાક સ'તાપ થયેા હશે ? તે સમજી શકાય તેવું છે. આ દુર્ઘટના પછી કુટુંબના સ ભાર આાપુભાઈ તથા પાનાચંદભાઈ પર આવી પડચો અને તેઓ પણ હિંમત દાખવી મુરબ્બી માતાની સલાહપૂર્વક સર્વ કાર્ય સંભાળવા લાગ્યા.
સહજ સંસ્કારો
‘ પુત્રનાં લક્ષણ પારણામાંથી' એ ઉક્તિને અમે ચિરતા માનીએ છીએ, તેથી જ અહીં તેનુ અવતરણ કરતાં અચકાતા નથી. ખુશાલચંદું પા-પા પગલી કરતાં માટા થયા અને સમવયસ્ક મિત્ર સાથે ક્રીડા કરવા લાગ્યા, ત્યારે તેમની બુદ્ધિની તેજસ્વિતા તરી આવતી હતી અને વડીલો પ્રત્યેના વ્યવહારમાં વિનયાદિ ગુણ્ણાનાં સ્પષ્ટ દર્શન થતાં હતાં. તેમની સ્મરણશક્તિ તેજસ્વી હતી, એટલે એકવાર જે વાત સાંભળતા તે સહેલાઈથી યાદ રહી જતી અને એ રીતે જ્ઞાનકેાશમાં નિર'તર વધારો થતા હતા.
૫ – વિદ્યાભ્યાસ
છ વર્ષની ઉંમરે ખુશાલચંદને વડજની ગામઠી શાળા
