________________
A
1
[ વનપરિચય ભારતમાતાની ભવ્ય ભુજાસમી ગૂર્જરભૂમિમાં વડોદરા વિશિષ્ટ સ્થાન ધરાવે છે. વિશ્વામિત્રીના કિનારે વિસ્તરેલાં આ પ્રસિદ્ધ શહેરથી અઢાર માઈલ દૂર કાનમના પ્રદેશમાં વસેલું ડભાઈ આપણા ચરિત્રનાયકનું વતન છે.
તે એક કાળે દર્શાવતી નગરી તરીકે પ્રસિદ્ધ હતું અને જૈન સંસ્કૃતિનાં સબળ કેન્દ્રની ખ્યાતિ ધરાવતું હતું. અનેક જિનમંદિર, પિષધશાળાઓ અને જ્ઞાનભંડારો વગેરથી વિભૂષિત એ નગરીમાં લઢણ પાર્શ્વનાથની મૂર્તિ અતિ ચમત્કારિક લેખાતી હતી અને તેથી દેશ-પરદેશનાં યાત્રિકવૃંદનું અદ્ભુત આકર્ષણ કરતી હતી. આજે પણ અર્ધપદ્માસને રહેલી તે મૂર્તિ બે માળનાં ભવ્ય જિનાલયમાં છે. તે ઉપરાંત બે માળના બીજા ભવ્યપ્રાસાદમાં શ્રી પ્રકટપ્રભાવી દર્શાવતી પાર્શ્વનાથ પણ અર્ધ પદ્માસને બીરાજમાન છે અને આ મૂર્તિઓ હજારે મુમુક્ષુઓનાં નયન-ચિત્તને પાવન કરે છે.
પૂર્વકાળે સાગરદત્ત નામને એક સાર્થવાહ આ નગરીમાં આવ્યું. તેને રેજ જિનેશ્વર ભગવાનની પૂજા કરવાને નિયમ હતું, પણ તે પિતાની સાથે જિનપ્રતિમા લાવવાનું ભૂલી ગયે. સતુ પુરુષે સ્વીકૃત નિયમોનું કદી ઉલ્લંઘન કરતા નથી, એટલે સાગરદત્તે વેલકાથી પ્રભુ પાર્શ્વની પ્રતિમા બનાવી અને તેનું ભાવથી પૂજન કર્યું. ભાવ વિનાની ભક્તિ સુગંધ વિનાનાં ફૂલ જેવી છે, એ કોણ નથી જાણતું ? પૂજન કર્યા પછી તે સાર્થવાહે ઉક્ત પ્રતિમાને એક કૂવામાં પધરાવી દીધી, પણ તે અખંડ