________________
૪૧ર
[ જિને પાસના જૈનશાસ્ત્રો કહે છે કે “ઉચ્ચ કેટિના ધ્યાનને આશ્રય લીધા વિના જ્ઞાનાવરણીય આદિ ઘાતી કર્મોને નાશ થત નથી; જ્ઞાનાવરણીય આદિ કર્મોને નાશ થયા વિના કેવળજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થતી નથી; અને કેવળજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થયા વિના સિદ્ધાવસ્થા સાંપડતી નથી, એટલે સિદ્ધિ, મુક્તિ કે મેક્ષના અભિલાષીઓએ ધ્યાનને આશ્રય અવશ્ય લે જ જોઈએ.
લયની સ્થિતિ કે જેને સહુથી છેલ્લે નિર્દેશ કરવામાં આવ્યું છે, તે ધ્યાન ધરતાં ધરતાં જ પ્રાપ્ત થાય છે, એટલે ઉપાસના-માર્ગમાં ધ્યાન એ અતિ મહત્ત્વની વસ્તુ છે અને તેથી દરેક ઉપાસકે તેના સ્વરૂપ-વિધિ વગેરેથી વહેલી તકે પરિચિત થઈ ધ્યાન માટે તત્પર થવું ઈષ્ટ છે. ૨-શ્રી જિનેશ્વરદેવનું ધ્યાન
કાયાને મંદિર બનાવી, હૃદયને આસન કરી તેના પર શ્રી જિનેશ્વરદેવની મંગલમૂર્તિ સ્થાપિત કરવી અને તેના પર મનને એકાગ્ર કરવું, એ શ્રી જિનેશ્વરદેવનું ધ્યાન છે. પાઠકે અમારા આ કથનને મર્મ બરાબર સમજે. કાયાને મંદિર બનાવવું એટલે કાયાને પવિત્ર બનાવવી. અહીં કોઈ એમ કહેતા હોય કે “કાયા તે મળમૂત્રથી ભરેલી છે, તે શી રીતે પવિત્ર બને ?” તે તે અમારા કથનને મર્મ સમજ્યા નથી. અહીં પવિત્રતાથી સદાચાર–સદુપયેગનું - સૂચન છે. કાયા જ્યારે દુરાચારને ત્યાગ કરી સદાચારમાં પ્રવર્તતી રહે અને તેનાં અંગોને ઉપયોગ વિષયભોગ માટે
