________________
અનાયતનવજનદ્વાર, પ્રતિસેવનાદ્વાર, આલોચનાદ્વાર અને વિશુદ્ધિદ્વાર
અનાયતનવર્જન દ્વાર અત્યાર સુધીમાં પ્રતિલેખનાદ્વાર પિંડદ્વાર અને ઉપકરણ દ્વાર પૂરા થયા. હવે ચોથું અનાયતન-વજન દ્વાર વિચારીએ
અનાયતન એટલે અશુદ્ધ સ્થાન અથવા કુશીલ સંસર્ગ. તે દ્રવ્ય અને ભાવથી એમ બે પ્રકારે છે. દ્રવ્યથી અનાયતન એટલે હલકા ગણાતા લોકોના ઘરે ભાવ અનાયતન-લૌકિક અને લકત્તર એમ બે પ્રકારે છે. જેમાં તિર્યંચે, દાસી વગેરે સ્ત્રીઓ, શિકારીઓ, ભીલ વગેરે રહેલા હોય તે લોકકભાવ અનાયતન કહેવાય. દીક્ષા લેવા છતાં અને સામર્થ્ય હોવા છતાં જેઓ શિથિલાચારી હેય, તેઓ જ્યાં રહેતા હોય તે સ્થાન લેકેરભાવ અનાયતન કહેવાય.
આવા દ્રવ્ય અનાયતન અને લૌકિક તથા લોકોત્તર ભાવ અનાયતની સ્થાનો ત્યાગ કર જોઈએ. અન્યથા જે સુસાધુઓનું આત્મદ્રવ્ય ભાવુક હશે તેમને તેઓની અસર થયા વિના રહેશે નહીં.
પ્રતિસેવન. દ્વાર પ્રતિસેવના એટલે મૂલગુણે અને ઉત્તરગુણેની અંદર લાગતા મનના-વચનના કે કાયાના દે.