________________
મુનિજીવનની બાળપોથી
૧૧૯
એમ થતાં વૈયાવચ્ચે સારી રીતે કરી શકાય છે. જે સ્નિગ્ધ આહાર છેલ્લે વપરાય અને તે વધી પડે તે તેને પરડવવાને મેટે દોષ પણ લાગે.
આહાર વાપરવાની પાંચ રીતે છે. (૧) કટક છેદ કટકા કરી કરીને વાપરે.
(૨) પ્રતર છેદ ઉપર ઉપરથી વાપરતા જવું. (પુસ્તકના પેઈજ ફેરવીએ તેમ).
(૩) સિંહભક્ષિત જે બાજુથી શરૂ કર્યો, એ બાજુનું બધું પૂરું કરીને ક્રમશઃ આગળ વધવું.
(૪) કાગભક્ષિત કાગડાની જેમ પાતરામાંથી સારી વસ્તુ લઈને વાપરી જાય. આજુબાજુ વેરે અને મેંમાં નાંખ્યા પછી કાગડાની જેમ આજુબાજુ જોયા કરે.
(૫) શૃંગાલભક્ષિત શિયાળની જેમ મન પડે ત્યાંથી આડુંઅવળું ઉપાડીને ખાય.
ઉપરની પાંચ રીતેમાં સિંહલક્ષિતની રીત ઉત્તમ છે. સડાકા બેલે તે રીતે, ચબ-ચબ અવાજ થાય તે રીતે, ઘણી ઉતાવળથી, અથવા ઘણું ધીમેથી દાણું કે છોટે નીચે પડે તે રીતે ભેજનના પદાર્થની નિંદા કે પ્રશંસા કરવા સાથે ગોચરી વાપરવી નહિ.
સંજના વગેરે પિડનિયુક્તમાં પહેલા પાંચ દોષે સેવવા નહિ. ભેજન છ કારણે જ કરી શકાય. (૧) સુધા વેદનીય શાંત કરવા. (૨) વૈયાવચ્ચ માટે (૩) ઈસમિતિના પાલન માટે (૪) પડિલેહણ, વિહાર વગેરે સંયમ ધર્મના