________________
પુદ્ગલ ખંધ ગુરુ લઘુ હોય, શુદ્ધ દ્રવ્ય અગુરુલઘુ જોય ને કાલ દ્રવ્ય ઉપચારે જાણ, તસ ગુણ ઉપચારે મન આણ //૪રી દ્રવ્ય ગુણ પરજાય વિવિધ, પંચાસ્તિમાં હોવે સિદ્ધ // દ્રવ્ય ગુણ પwવ એક સમે, ઉત્પત્તિ વ્યય ધ્રુવતા પરિણમે ૪૩ સમકાલે સામાન્ય વિશેષ, તેહિજ દ્રવ્ય કહ્યો શ્રી જિનેશ . દ્રવ્ય ગુણ પજ્જવ જિહાં નહી, વ્યય ઉત્પત્તિ સ્થિતિ પણ નહી ૪૪ો. સામાન્ય વિશેષ જેહમાં નહીં, તેહ દ્રવ્ય ઉપચારે સહી / પરમાણુ ખેત્ર પ્રમાણ પ્રદેશ, પંચ દ્રવ્યના જાણ વિશેષ l૪પા. લોકાકાશ અસંખ્ય પ્રદેશ, પ્રતિ પ્રદેશે જાણ વિશેષ | ધર્મ અધર્મ એક એક પ્રદેશ, પુદ્ગલ જીવ અનંત પ્રદેશ ૪૬ll ગતિ સ્થિતિ કારણ ધર્મ અધર્મ, અવકાશ કારણ છે નભ મર્મ | કારણ પ્રાણ પર્યાપ્તિનું હોય, તે તો પુદ્ગલ જાણો સોય //૪થી પુદ્ગલ સુખ દુઃખ કારણ કહ્યું, રાગાદિક નિશ્ચ સદહ્યું
જીવ જીવનું કારણ હોય, જ્ઞાન અજ્ઞાન તણું પણ કોય ૪૮ નિશે કારણ દ્રવ્યહિ આપ, બાકી વ્યવહારે આલાપ | સકલ દ્રવ્યમાં ચાર પ્રકાર, દાખ્યા તે જાણો સુખકાર //૪૯ દ્રવ્ય ક્ષેત્ર કાલ ભાવ એ ચાર, આપ આપણા સહુમાં ધાર // જે જેહનાં તે તેમના કહ્યા, કોઇના કોઇ માંહી નહિ રહ્યા પછી અનંત પરમાણુ છૂટા હોય, હયણુક બંધ અનંતા જોય ને ચણક બંધ પણ હોય અનંત, સંખ્યાતિક એમ બંધ અનંત આપના અસંખ્યાતિક બંધ અનંત, અનંતાણુક પણ ખંધ અનંત // અણુ અણુ મલતાં હોય સંઘાત, પુદ્ગલ ખંધ તણો ઉત્પાદ //પરી મલી બંધ બહુ ઈક બંધ થાય, ભાગી ખંધ વિવિધ બંધ થાય છે ફરસો ચાખો સુંઘો જેહ, દેખો સુણો સવિ પુદ્ગલ એહ //પ૩ો.
૩૫
