________________
ખંડ ૪ / ઢાળ ૫
દિન અષ્ટકમાં આવશે રે, સચિવ પ્રમુખ હરખ્યા ઘણું રે,
૩૦૩
કુશલ ખેમ સમાચાર રે.હ તુમ્હ વાણી સુધાથી સાર રે.હ અમ્તને દીઘ આધાર રે.હભ૦ ૨૪
ગોત્રદેવીએ આણીઓ રે, એહ નિમિત્તક રત્ન રે. હ સત્યવચન એ થાયશે રે, કરજો એહના યત્ન રે. હભ૦ ૨૫ ચેટાલી સુરીને સ્તવી રે, પેસારે પુરમાંહિ રે. હ ઉત્સવ સાથે નિમિત્તિયો રે, આવે નૃપતિ ઉત્સાહ રે. હભ૦ ૨૬ હવે છાનો શ્રીચંદ્ર વનમાં ગયો રે, તરુ યોગિની નવિ દીઠ રે. હ મનમાં ચિંતે માહરે રે, કાર્ય થયું મન ઇટ્ટુ રે. હ જનક ઉગરીયો વિશિષ્ટ રે. હ॰ભ૦ ૨૭
મધ્યાહ્ને ભૂખ્યો થયો રે, યોગી યોગનું ધ્યાન રે. હ રાજાએ વિધિશું જમાવીયો રે, પૂછે નૃપ યોગનિદાન રે. હ લઘુવયે શું થયું જ્ઞાન રે. હભ૦ ૨૮ કહે યોગી ધ્યાન સાધવા રે, કરવા પરઉપગાર રે. હ સાધીએ લઘુવયે તો ભલું રે, સંતના એ આચાર રે. હભ૦ ૨૯ પણ જઠર પિઠર કેડે પડ્યું રે, તે પૂરે હોય સમાધિ રે. હ અન્ન તે દેહ આઘાર છે રે, દેહથી બુદ્ધિ અગાધ રે. હભ૦ ૩૦ તેહથી તત્ત્વચિંતા હોવે રે, તેહથી ઉપજે ધ્યાન રે. હ ધ્યાનથી લય ગુણ ઉપજે રે, તેહથી હોય એક તાન રે. હભ૦ ૩૧ ાવ્ય (મવાાંતા)
વેદઃ સ્નેહઃ સ્વરમધુરતા, બુદ્ધિાવવા: प्राणानंगः पवनसमता क्रोधहानिर्विलासाः धर्मः शास्त्रं सुरगुरुनतिः शौचमाचारचिंता भक्तापूर्णे जठरपिठरे प्राणिनां संभवंति १
ભાવાર્થ:-મનુષ્યનું પેટ જો ભોજનથી ભરેલું હોય, તો દેહ, સ્નેહ, સ્વરનું મઘુરપણું, બુદ્ધિ, લાવણ્ય, લજ્જા, પ્રાણ, કામદેવ, વાયુની સમતા, ક્રોઘનો નાશ, અનેક વિલાસ, ઘર્મ, શાસ્ત્ર, દેવગુરુને પ્રણામ, પવિત્રતા, આચારની ચિંતા, એ સર્વ સંભવે છે. ૧
૧. જઠરાગ્નિ