________________
४४७
ખંડ | ઢાળ ૪૨
રતિ સમ રૂપા નાસા દીવા, પીના ઘણથણ યુગલા; રાગક્ષીર નીરથીરસ રંગે, તરણ વહણ ઉરુ મમલા; જે શૃંગાર મહારસ વાપી, થાપી મદન મહારાજે; ત્રિભુવન ઝીપન હેત હિયે જે, શક્તિ માં કરી સાજે. ૨ એહવે દુકાલ વેતાલક નાઠો, પસર્યો સૂથ સુગાલો, વિષમાપંથ હતા જે તસ્કર, તેહ ગયા જંજાલો; કર્ષક લોકને હર્ષનો કારક, વરષા વ્યાપ્યો ગગને; જાર સૂર્ય નિજ દયિતા ઘરણી, તાપ કઢાવ્યો તેહને. ૩ દયિતા ઘરણી પરશું લાગી, જાણી દીએ હસ મારે; કરહાડ્રષદ તણે મને રજે, ભર ઘાલે મુખે વાયે ઘારે; શીત ગ્રીષ્મ બેહુ જારે વિલસી, નિજ દયિતા જે ઘરણી; ગર્જારવ હોકારે ચપલા, તરવારે ભય કરણી. ૪ મૂચ્છ પામી દયિતા જાણી, શીતલ પવનને નીરે; છાંટી માટી વર્ષા મિલતે, થઈ અંકુરિત નૂરે; હરિયાલાં ચરણાં પહેરાયાં, મામોલાં કરી ટીકી; નદી નાહલાં હાર પહેરાયા, શોભાવી પ્રિયા નીકી. ૫ ‘દાદૂર નેઉરના ઝંકારવ, બગ પંક્તિના ચૂડા; શિખી નાટક પરે ચીર વિવિઘ વર, પહેર્યા દીસે રૂડાં; ચાતક પિયુ પિયુ કલરવ કૂજિત, પૂજિત મન્મથ રાજા; પૂરણ સરવર કુંડલ મંડલ, આણંડલ ઘનુ તાજા. ૬ બગઋષિ ભૂપતિ પાવસ બેઠા, મુરરિપુ જલથિયે સૂતા; મનું વર્ષાઋતુ નૃપપ્રિયા સંગે, રંગે પ્રેમે ખૂતા; છત્રાકારે શિવેંધ્ર છત્ર ઘારી, કેતક ચામર ઢાલે; એમ બહુ સાજ સજીને આવ્યો, સુખ સમુદય વરસાલે. ૭ શકટ કટકનાં ચાર સુંઘાણા, ફેરે બલાકી સુજાણ; વિરહી જનનાં મન અકુલાણાં, માનિની માન ગંજાણાં; ખલહલ વહેતાં નાલ પ્રણાલા, લતાએ તરુ લપટાણા; વિકસિત નીપ તિલકને બાણા, ફરે મદનનાં બાણાં. ૮ એણી પરે વિસ્તરીઓ વરસાલો, કાદવ ચીખલ આલો; વરસે જોર ઘનાઘન કાલો, સુખીયા લાગે સુખાલો; ૧. ખેડૂત ૨. દેડકાં ૩. નુપૂર ૪. મયૂર