________________
ખંડ ૪ / ઢાળ ૩૮
૪૩૫ હેતુ વિકારના મત્યે પણ જસ મન નવ ડગે રે; તેહજ કહીએ ઘીર્જ;
જગમાં રે વગમાં રે, સંયમ મારગ એ નહીં રે. ૩ તે માટે યતિજનને જોવું વારીયું રે, ભગવંતે યુત્ત તેહ,
પવયણે રે શુભ ગુણ રે, જાયે એ જોતાં થકાં રે. ૪ વિષ ને વિષય બેહમાં અંતર છે ઘણો રે, વિષ ખાવું દીએ મરણ;
એક ભવે રે બહુ ભવે રે, વિષય ચિંતનથી ભવ ભવે રે. ૫ यतः -एकवर्णातिरेकेणं, विषविषयोर्महदंतरं
विषं तु भक्षितं हंति विषयाः स्मरणादपि १ ભાવાર્થ-વિષ અને વિષય એ બન્નેમાં વિષયમાં એક અક્ષર વઘારે હોવાથી મોટો અંતર થાય છે, કારણકે વિષ તો ભક્ષણ કર્યું તે જીવને મરણ પમાડે છે અને વિષય તો સ્મરણ થકી જ જીવને હણે છે. રાગ દોષ જિતમોહી શ્રી વીતરાગની રે, આશાતના મેં કી;
મોટી રે ખોટી રે, જાતિ કુશીલ અબલા તણી રે. ૬ સ્વપને પણ રતિસેવા પુરુષ સંયોગની રે, દીઠી ન હૃદય મઝાર;
ચિંતી રે ગઈ વીતી રે, હું થઈ આજ એણે સમે રે. ૭ હા હા હા એમ વાણી મુખથી ઉચ્ચરે રે, કૂટે હૃદય ને પેટ;
તાડે રે પાડે રે, નિજ તનુ અનરથમાં ઘણું રે. ૮ તે ઘન્ય મુનિવર દિવ્ય ભોગે પણ પ્રાધ્યા રે, નવિ ખોભ્ય તિલ માત્ર;
ગાત્રે રે યાત્રે રે, ત્રિભુવન આવે ઉમટ્યો રે. ૯ ચીડી મૈથુન રતિ દેખી મેં લહી ક્ષોભના રે, તો મુજને મહા પાપ;
વ્યાપ્યું રે થાપ્યું રે, કુલ કલંક મેં એ ભવે મરે. ૧૦ એતા કાલ લગે મેં શીલવ્રત પાળીયું રે, તે મેં ભૂસ્યું આજ;
ઇણ ધ્યાને રે માને રે, એહવા પાપ ન પામીએ રે. ૧૧ સકલ લોકમાં અખલિત શીલ બિરુદ વહ્યું રે, આજ તાંઈ મેં સીમ;
નિયમે રે ક્ષણમેં રે, ઘમ્મુ કંચન ગયું ઘેલમાં રે. ૧૨ તો હવે શલ્યોદ્ધરણ કરું કોઈક કને રે, એમ મનમાં આલોચ;
કરતી રે નિરતિ રે, વળી વાસના આવી તિહાં રે. ૧૩ ૧. ઘીરજ ૨. યુક્ત, ઉચિત ૩. પ્રાર્થના કરાવ્યા ૪. ક્ષોભ પામ્યા ૫. અસ્તુલિત