________________
ખંડ ૩ | ઢાળ ૧૮
૨૩૯
૧દયિતા દુહિતા સુત પિતા રે લાલ, સહુ તણાં એમ મન્ન; સુઇ દેખી રાજા ચિંતવે રે લોલ, એહનાં જીવિત ઘન્ય. સુન્ના ૨૫ यतः-सा सा संपद्यते बुद्धिः, सा मतिः सा च भावना;
सहायास्तादृशा ज्ञेया, यादृशी भवितव्यता. १ ભાવાર્થ-જેવું બનવા કાલ હોય તેવી બુદ્ધિ પણ પ્રાપ્ત થાય છે, મતિ પણ તેવી જ પ્રાપ્ત થાય છે, અને તેવી જ ભાવના પ્રાપ્ત થાય છે તથા સહાય પણ તેવા જ પ્રાપ્ત થાય છે. એમ ચિંતિ દેવી આગળ રે લાલ, આવી કહે મુખ એમ; સુઇ જીવિત નૃપતિ શત વરસનું રે લાલ, હોજો નિશદિન એમ. સુન્ના ૨૬ એમ કહી ખગે છેદિયું રે લાલ, નિજ સુત કેરું શિશ; સુઇ બલિ દેવે દેવીકરે રે લાલ, મન ઘરી અઘિક જગીશ. સુલ્સા ૨૭ ભાઈ ખપાયો દેખીને રે લાલ, છુરી પેટે દિયે બહેન સુત્ર *માજાયો મળે કહાં થકી રે લાલ, જો વિઘિ આવે અયન. સુસા૨૮ | રોણો–સ્ત્રી સાથે સંપને, પુત્ર શરીરે હોય;
___ माडी जायो जो संपजे, जो कळीयुं बळ होय. १ માટે પણ એમ આચર્યું રે લાલ, દેખી ચિંતે વરવીર; સુઇ કુટુંબ ક્ષયે એમ નીપનું રે લાલ, તો હું પણ ઘરું ઘીર. સુસા૨૯ હવે કંચને શું કામ છે રે લાલ, એમ કહી કરે શિર છેદ; સુત્ર રાજા એમ દેખે તિહાં રે લાલ, મનમાં પામે ખેદ. સુસા૩૦ શિક માહરા એ રાજ્યને રે લાલ, પરપ્રાણ છવાય; સુત્ર ધિક્ માહરા જીવિતવ્યને રે લાલ, એ અસમંજસ થાય. સુસા૦૩૧ यतः-परप्राणैर्निजप्राणान्, सर्वे रक्षति जंतवः
निजप्राणैः परप्राणान्, रक्षति विरला जनाः ભાવાર્થ-પારકા પ્રાણોએ કરીને પોતાના પ્રાણની રક્ષા તો સર્વ જીવો કરે છે, પરંતુ પોતાના પ્રાણોએ કરી પરની રક્ષા તો કોઈક વિરલા પુરુષ કરે છે. એમ ચિંતિ ઝુરિકા ગ્રહી રે લાલ, લેવે ગળે નૃપ જામ; સુત્ર તેણે સર્વે સુપ્રસન્ન થઈ રે લાલ, કુળદેવી રાખે મામ. સુલ્સા ૩૨
૧. સ્ત્રી ૨. ભાઈ
