________________
ખંડ ૩ | ઢાળ ૧૬
૨ ૨૫
यतः-स्वार्थनिष्ठा मुखे मिष्टाः, द्रोहिणः परवंचकाः
मायाविनः कृतघ्नाश्च, निर्दयाः पुरुषाः पुनः १ ભાવાર્થ-પુરુષ પ્રાયે સ્વાર્થી, માત્ર બોલવામાં મીઠા, દ્રોહી, પરવંચક, માયાવી, કૃતજ્ઞ અને નિર્દય હોય છે.
એમનિસુણીશુક કહે તે ખરું, એવો નિશ્ચય નહીં ચિત્ત ઘરું; સ્ત્રી પણ હોયે દુશ્ચારિણી, પતિઘાતક મહોટી પાપિણી. ૧૫ यतः-अनृतं साहसं माया, मूर्खत्वमतिलोभता;
अशौचं निर्दयत्वं च, स्त्रीणां दोषाः स्वभावजाः १ भवस्य बीजं नारकस्य, द्वारमार्गस्य दीपिका;
शुचां स्थानं कलेर्मूलं, दुःखानां खानिरंगना. २ ભાવાર્થ-(૧) ખોટું બોલવું, સાહસકર્મ, અત્યંત માયા, મૂર્ખપણું, અતિ લોભપણું, અપવિત્રપણું અને નિર્દયપણું, તે સર્વ દોષ સ્ત્રીઓને સ્વભાવથી જ હોય છે. (૨) સંસારનું બીજ, અને નરકદ્વારના માર્ગમાં જવાને દીવ, શોકનું સ્થાન, ક્લેશનું મૂળ અને દુઃખની ખાણ તે સ્ત્રી છે.
એમ વિવાદ માંહોમાંહે થાય, રાજા રાણી લગે વાત જાય; વાદ તણું એ દાખો મૂળ, સારિકા કહે સુણો વાદનું મૂળ. ૧૬ કથા કહે તિહાં ચૂડી એક, સુણ રાજન્ મુજ વાત વિવેક; કાંચનપુર નામે એક નયર, મહાઘન શેઠ વસે અતિ મહેર. ૧૭ ઘનક્ષય નામે છે તસ પુત્ર, પરણ્યો પુણ્યવર્ઝન પુરી તત્ર; ઉદ્ધવ શેઠ તણી દીકરી, પરણીને મૂકી ગયો ફરી. ૧૮ કાળે મહાઘન પામ્યો કાળ, પહોંતુ ઘન સવિ વ્યસને આલ; તદનંતર ગયો તરુણી પાસ, કેટલાએક દિન રહ્યો ઉલ્લાસ. ૧૯ ભૂષણ સહિત લેઈ ભામિની, ઘરે આવે પાછો થઈ ઘની; સાસરીયા વોલાવી વળ્યાં, દંપતી દોય ચલે તિહાં મળ્યાં. ૨૦ અર્થ પંથ તે આવ્યા જિસે, ઉદ્ધસ ગ્રામ વચે આવ્યું તિસે; તવ પતિ કહે ઇહાં ભય છે ઘણો, વચન એક માહરું પ્રિય સુણો. ૨૧ ભૂષણ વસ્ત્ર સવિ મુજને આપ, નિર્ભય ઠામે તેહને થાપ; પછી આગળ જોઈ શુભ સાથ, ચાલીશું એમ બોલ્યો નાથ. ૨૨