________________
[ ૬૯ ]
મધરાત થઇ ને પ્રભુ મહાવીર મહાનિર્વાણ પામ્યા. આનંăઆકુન્દ્રનને આવે ક્રિભેટા કર્દિ નહિ રચાયા હાય ! પ્રભુ નિર્વાણુ પાગ્ય!! અન ંત-અનંત ઉપકાર-કરનારી કરૂણામૂર્તિ વિદેહુ થઈ ગઈ ! સહુ પેશ-પેશ રડી ઉઠયા. કાણુ-કેને છાનું રાખે ? કેણુ કાના આંસુ લેાહે ? ખુદ ગણધર-ગૌતમ-સ્વામી જ્યાં છાતીફાટ રૂદન કરી રહ્યા હાય. ત્યાં ખીન્તનું ગજુ શુ કે, એ આંસુ લૂછી શકે ? પ ંખીને ઉડવાનું વળી માણસ શી રીતે શીખવાડે !
અધારી-રાત ‘પ્રકાશ-પુરૂષ'ના નિર્વાણુથી વધુ અધાર-ઘેરી થઇ ! પ્રભુ મહાવીર મહાનિર્વાણ પામતા, ભાવ-જ્યાત બુઝાઇ. સહુએ એના શાકને દૂર કરવા, દીવા પેટાવ્યા. ત્યારથી દિવાળી શરૂ થઈ.
પ્રભુના આ નિર્વાણુ-કલ્યાણકની ઉજવણી કરવા દેવરાજો નીચે આવ્યા. એમના આગમને ધરતી ને આકાશ ઝાળુભી ચા. ભવ્ય—શિખિકા તૈયાર થઇ. પ્રભુ મહાવીરના નિચેતન દેહ એમાં #મકી ઉઠયા. ચંદનની ચિતા જલી ઉઠી. આંસુની અંજલિએ સાથે સહુએ પ્રભુને નિરખી લીધા ને શિખિકા અગ્નિમાં પધરા
વાઈ ગઈ.
કાર્તિક–સુદ્ર એકમની નવલી પ્રભાતે ગણધર-ગૌતમ સ્વામીને કૈવલ્ય-જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થઇ. પ્રભુ-મહાવીરના શાસનનુ સુકાન હવે એમના હાથમાં આવ્યું. ગઈકાલના વિરહને જાણે ક્ષણ માટે વિસરી જઈ ને સહુએ ઉલ્લાસ-ધ્વનિ પેાકાર્ય કે-જય । ગણધર-શ્રી ગૈતમ સ્વામિને !