________________
૨૧૩
પ્ર.૩૧ “હે કરુણાસાગર ભગવંત ! જીવ કયા કર્મને લીધે કુબડો
થાય છે?” જ.૩૧ “હે ગૌતમ ! જે પુરુષ લોભ વડે ગાય-બળદ, પાડા, ગધેડાં તથા
ઊંટ ઉપર ઘણો ભાર ભરીને તેમને પીડા કરે છે, તે પાપકર્મના ઉદયથી તે જીવ કુબડો-ખુંધો થાય છે. આ બાબતમાં ધનાવહ નામના
શેઠના પુત્ર ધનદત્તની કથા જાણવી.” પ્ર.૩૨ “હે કૃપાસાગર ભગવદ્ ! કયા કર્મ વડે જીવને દાસત્વ પ્રાપ્ત થાય
છે. દાસ નોકર થાય છે ?” જ.૩૨ હૈ ગૌતમ ! જે પુરુષ જાતિના મદ વડે કરીને ઉન્નમત્ત મન છે
જેનું, એવો આત્મા-તે પુરુષ નીચ ગોત્ર કર્મ બાંધીને મરીને દાસપણાને પામે છે. વળી જે મનુષ્ય પશુ પક્ષી વગેરે પ્રાણીઓને વેચે-ક્રયવિક્રય-વેપાર કરે છે, અને જે કૃતઘ્ની હોય-કોઈએ કરેલા ઉપકારને ગણતો નથી તે જીવ મરીને દાસપણું પામે છે. આ
બાબતમાં બ્રહ્મદત્તની કથા જાણવી.” પ્ર.૩૩ “હે ત્રણે જગતના આધાર પ્રભુ ! કયાં કર્મને લીધે જીવ દરિદ્ર
થાય છે ?” જ.૩૩ “હે ગૌતમ ! જે પુરુષ વિનય રહિત હોય, ચારિત્ર રહિત હોય,
ધર્મ, નિયમ રહિત હોય, દાન, ગુણ વિનાનો હોય, ત્રણ દડે સહિત હોય એટલે કે મન વડે આર્તધ્યાન તથા રૌદ્રધ્યાન કરતો હોય, વચન વડે દુષ્ટ શબ્દ બોલતો હોય, કાયા વડે કુચેષ્ટાઓ કરતો હોય અને લોકોને કુબુદ્ધિ આપતો હોય તે પુરુષ મરીને દરિદ્રી થાય છે. આ
બાબતમાં નિપુણ્યકનું દષ્ટાંત જાણવું.” પ્ર.૩૪ “હે દયાસાગર ભગવંત! કયા કર્મને લીધે જીવ મોટી ઋદ્ધિવાળો
થાય છે ?” જ.૩૪ “જે પુરુષ દાન આપનારો, વિનયવાન, ચારિત્રના સેંકડો ગુણોવાળો
હોય, તે પુરુષ જગતની અંદર પ્રસિદ્ધ થઈને લોકોમાં મોટી ઋદ્ધિવાળો થાય છે. અહીં પુણ્યસારનું દષ્ટાન્ત જાણવું.”