________________
૪૬
શ્રમણ ભગવાન શ્રી મહાવીર જીવન-દર્શન
વસ્ત્ર ધારણ કરી, હાથમાં હળ અને મુશળ રુપ દિવ્ય આયુધ ધારણ કરી, રાજાની પાછળ ચાલવા લાગ્યો. એટલામાં ત્રિધૃકુમારે રાજા પાસે આવીને કહ્યું : “ હે પિતાજી ! તમે થાભી જાવ અને મને આજ્ઞા આપો. આપની કૃપાથી હું એકલે જ પળમાત્રમાં એને પરાજય પમાડી દઈશ. તમે જરાપણ શકા ન રાખજો.”
6.
રાજાએ કહ્યુ' : પુત્ર ! ભયંકર કેસરીસિંહને લીલામાત્રથી મારી નાખવાનું તારું પરાક્રમ હું કયાં નથી જાણતા ? ભલે ત્યારે, તુ વિજય પ્રાપ્ત કરી આવ. અમે અહી દૂર રહીને તારા પરાક્રમને જોયા કરીશું.”
અચલકુમાર અને ત્રિપૃષ્ણકુમાર રથાવત પતની નજીક પહોંચ્યા. યુદ્ધ શરુ થયું. રણમેદાનમાં ત્રિશૂળ, ભાલા, બરછી આદિ શસ્ત્રો વડે અગણિત સૈનિકો ઘવાઈ ને મરણ પામ્યા. શ્રેષ્ઠ હાથી અને ઘેાડા ઘાયલ અની જમીન ઉપર ઢળી પડયા. લેાહીની નદીઓ વહેવા લાગી. સમરાંગણની ધરતી ઉપર ધડથી છૂટાં પડેલાં માથાં, હાથ, પગ અતિ કરુણ અને ઈત્યાદિ શરીરના અનેક ભાગા નજરે પડતાં, દૃશ્ય · ભયાનક બની ગયું.
અચલકુમાર એક હાથમાં હળ અને બીજા હાથમાં મુશળ લઈ શત્રુએ પ્રત્યે ધસ્યા. પાદપ્રહારથી કેટલાકને જમીનદોસ્ત કરવા લાગ્યો. કેટલાકને મુષ્ટિપ્રહારથી તાડન કરવા લાગ્યો. છતાં જેએ આયુધાને તજી દેતા, તેમને કરુણા લાવીને જીવતાં દેડી મૂકતા. આ રીતે અનુપમ સત્ત્વશાળી મળદેવ અચલકુમારે પેાતાના અદ્ભુત પરાક્રમ વડે અશ્વગ્રીવની સેનાના મળનેા તથા સુભટોના ગના લગભગ નાશ કરી નાખ્યા. સંગ્રામ ઘણા દહાડા ચાલ્યા. ખન્ને પક્ષે ઘણું જ સૈન્ય ખલાસ થયું. એટલે ત્રિપૃષ્ણકુમારે દ્રુતદ્વારા અશ્વગ્રીવને કહેવડાવ્યું :
“ આ નિરર્થક નિર્દોષ પરિજનાના વધ શા માટે ? આપણા બંને વચ્ચે વેર ખંધાયેલ છે. માટે તું મન સ્થિર કરી, કાયરતા તજી, તારા પોતાના ભૂજાબળ વડે મારી સાથે તું એકલે જ સંગ્રામ ખેલવા તૈયાર થા.”
