________________
ક્રોધાંધ ગોશાલક
[૧૮૫] પ્રભુને પ્રદક્ષિણા દઈને તેજલેશ્યા પાછી ચાલી ગઈ. ત્રિલેકપતિના શરીરમાં પ્રવેશી ન શકી. હવે કયાં પ્રવેશે?
ગોશાલક ગભરાઈ ગયે! એકદમ બેબાકળ બની ગયે. પળ બે પળમાં તે એ આગ એને ફરી વળી. એના શરીરમાં ઊતરી પણ ગઈ,
ધમપછાડા કરતા જવા લાગેલા ગોશાલકે પ્રભુ વીરને કહ્યું કે, “મારી આ આગથી તું હાલ ભલે ઊગરી ગયે છે પણ તે ય છ માસમાં જ તારું મોત લાવીને જંપશે.”
પરમકૃપાળુ પરમાત્મા બોલ્યા, “ગોશાલક! મારું આયુષ્ય તે હજી સોળ વર્ષનું બાકી છે. એને લેશ પણ ધક્કો લાગી શકે તેમ નથી. પણ તારું આયુષ્ય હવે ફક્ત સાત દિવસનું બાકી છે, તેની તું નોંધ લે અને તારા આત્માનું આવું અકલ્યાણ ન કરી બેસ”
ગશાલકના આખા શરીરમાં લહાય ઊઠી ચૂકી હતી. દાહની અસહ્ય પીડાથી એ ત્યાં જ ઢળી પડ્યો. એ વખતે મુનિઓ વડે નિર્લ્સના પામતે, ઊંડા નિસાસા નાખતે, હાથપગ પછાડતે,
ચીસ પાડતે માંડ ઊઠીને ત્યાંથી નીકળ્યો. હલાહલા નામની પિતાની ભક્તા-કુંભારણના ઘર સુધી માંડ પોંચે અને ત્યાં જ ફસડાઈ પડશે. પરમાત્માએ શિષ્યવૃંદને કહ્યું; શાલકની તેજેલેશ્યામાં સેળ મોટા દેશને બાળી ખાખ કરી નાખવાની શક્તિ હતી.” આ જાણીને ગૌતમાદિ મુનિઓના અંતર બોલી ઊઠયાં,
હે વીરપ્રભુ! તે ય તેવા પાપીઆરા ઉપર આપની કેવી અસીમ કરુણા!” - ભક્તગણ ગોશાલકના દર્શન માટે ટોળે વળીને આવે છે. પણ કેણ દર્શન દે! શિષ્યવૃંદ જૂઠી વાત કરીને લોકોને પાછા વાળે છે. ભયાનક વેદનાને ભેગ બની ગયું હતું; ગોશાલે.
છ છ દિવસ પસાર થયા. નારકની વેદનાની વાનગી જેવી વેદના ભોગવી. સાતમે દિવસ ઊગે. આજે ગોશાલકના જીવનને