________________
ધન્ના અણુગાર
[૧૬૧] આટલું થયા બાદ ફરી ચિંતનનાં ચકો જોરશોરથી ગતિમાન થાય છે. ત્યારે તું કેણ? એ પ્રશ્નને જવાબ ઘણી મથામણે બાદ મળે છે કે, “તે જ હું– હં.
આમ જે આત્મા પિતાને શરીરથી ભિન્ન માનવાનું અને પિતાના પરમાત્મસ્વરૂપનું એમ બે તત્ત્વજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરે છે, એનામાં એક અભૂતપૂર્વ કૌવત ઉપન થાય છે.
અય! નાળિયેરનું ઉપરનું પડ જુદું છે, અંદરનું કોચલું જુદું છે. ફણસની ઉપરની છાલ કાંટાળી છે. અંદરના ગર્ભની મીઠાશ જુદી છે. આ જ રીતે ઉપરને દેહને પિપો જુદો છે, અંદરનો આત્મા જુદી છે. આ પૃથ્વીકરણ તે આધ્યાત્મિક ક્ષેત્રમાં જ નહિ પરંતુ જગતના કેઈ પણ ભૌતિક, નૈતિક સ્તરમાં કરવું પડશે, હૃદયથી સ્વીકારવું પડશે.
દેહાત્માના ભેદજ્ઞાન વિનાનું બાળક ગમે તેટલું ભણી ગણી જાય પણ એના જીવનમાં એ અંધાધૂંધી જ મચાવશે; ભેદજ્ઞાન વિનાને ધનપતિ પિતાના ઐશ્વર્યને દુરુપયોગ જ કરશે, ભેદજ્ઞાન વિનાને સત્તાધીશ પુરુષ સત્તાના જોરે અનેકના જીવનને ગૂંગળાવશે.
“એ જ દેહ એના જેવું કુશિક્ષણ બીજું કઈ નથી. આ માન્યતા જ્યાં જ્યાં ઘર કરી ગઈ ત્યાં ત્યાં જે કંઈ રૂપ, સૌન્દર્ય, ઐશ્વર્યા હોય તે બધા ય આ વિશ્વ ઉપર વિનિપાત જ સજે.
જે ખરેખર હું છે તે ત્રિભુવનવિહારી છે. એ અપરિવર્તનશીલ છે. શાશ્વત છે, સંપૂર્ણ છે, સચ્ચિદાનંદ-સ્વરૂપ છે. નરગી છે, સ્વચ્છ છે. આમાંનું કાંઈ પણ દેહમાં નથી. આટલે સ્પષ્ટ ભેદ હંમાં અને દેહમાં છે, પરંતુ બિચારે કર્માપરાધી જીવ એ ભેદને કલ્પી પણ શકતે નથી.
પરિણામ? પરિણામમાં ભયંકર વિનિપાત! અસહ્ય યાતનાઓ ! અણધારી આફતે સિવાય કાંઈ જ નહિ. જે પિતાનું સ્વત્વ જ ત્રિ. મો-૧૧