________________
૧૩
ગળામાં હારરૂપ પડશે, જો તમારા હૃદયનાં સકુચિત દ્વારા ખાલી નાખશે. તા તા સહન કરી, સહન કરે. મહાનતાનું એ સર્વસામાન્ય સદ્ભાગ્ય છે. ખૂબ સહન કરેા, આન'થી સહન કરી. જે સહન કરશે તે જ શુદ્ધ બનશે, અને જે શુદ્ધ બનશે તે જ પૂર્ણ બનશે.
સમી સાંજે જ્યારે હું રાત્રિનુ ધ્રુવ પ્રકરણ સાંભળી રહ્યું છું ત્યારે મને થાય તે કે મધુ' જ સુંદર છે, પણ વધુ સુંદર આ મહાવીરનું મહાવીરત્વ, જે સર્પને પણ ફૂલના દડાની જેમ ઉછાળી શકે છે, રાક્ષસને પણ જમીન ઉપર રાઈના દાણા જેમ વેરી શકે છે. જે કાનમાં ખીલા ભેાંકાતા ખિલખિલાટ હાસ્યથી સહન કરે છે, જે સંગમના કાળચક્રને માથા ઉપર ઝીલી શકે છે, મધરાતની સૂમસામ ભયાનકતામાં શૂલપાણિ યક્ષનું અટ્ટહાસ્ય વેરાન ખડેર વચ્ચે આસાનીથી ઝીલી શકે છે, ઘાર કટ્ટર શત્રુને પણ પાતાની ગાદીના આધ્યાત્મિક વારસદાર બનાવે છે, પડેલાને પીઠ ઉપર ઉઠાડી દે છે, જે ભાંગી ગયેલાને એમના ચુંબનથી ગુરુતત્ત્વ દાન કરે છે, જે વિશ્વના આધ્યાત્મિક ઉત્થાનચક્રને એમની ટચલી આંગળી ઉપર ગતિમાન રાખે છે, જે પડેલાને પ્રેરણા આપે છે, થાકેલાને પ્રેરણા આપે છે, સૂતેલાને જગાડે છે, જાગેલાને ચલાવે છે અને ચાલતાને પહોંચાડે છે એવા મહાવીરનું વીરત્વ આપણા વહેંતિયા ઢી'ગુજીની દુનિયા શું સમજશે? આપણું વીરતત્ત્વ તો બીજાના ખિસ્સામાંથી પાકીટ ચારવામાં છે, બીજાના પરાજયમાં આપણા વિજય શેાધવામાં છે, બીજાની ગરીબાઈમાં આપણી શ્રીમંતાઈ જેવામાં છે. આપણે સમજતા નથી કે સત્ય મેળવવા ત્યાગ અને બલિદાન જોઈએ. એમાં ખરુ' વીરત્વ છે. આપણે તે આરામખુરશી ઉપર પંખા નીચે બેસીને યુદ્ધમેદાનની વાતો કરવી છે. બિછાનું છેવુ ગમતુ નથી. ઘરનાં આંગણામાં લપાઈ જવુ` છે. ટાઢથી ફૂ‘ઠવાઈ ને