________________
[૨]
ચતુર્વિધ સંઘની સ્થાપના અને ગણધર પદ્મપ્રતિષ્ટા
એ હતી અલબેલી વૈશાખ સુદ અગિયારસ. સર્વાંગ પ્રભુ મહાવીરદેવ અપાપાનગરીમાં પધારી ગયા હતા. તેની નજીકમાં આવેલા મહાસેનવન નામના ઉદ્યાનમાં દેવતાઓએ સમવસરણ રચ્યું. પૂર્વ દિશાના દ્વારેથી પ્રભુએ પ્રવેશ કર્યાં. બત્રીસ ધનુષ ઊંચા ચૈત્યવૃક્ષને ત્રણ પ્રદક્ષિણા કરીને તીને મારા નમસ્કાર–તીર્થાય નમઃ” કહીને પાદપીયુક્ત સિંહાસન ઉપર આરૂઢ થયા.
જેને આખુ' જગત નમે એવા પ્રભુ પણ કાકને નમે? કાને નમે ? પ્રભુ તીને નમે છે, જે તીર્થના એમની ઉપર અસીમ ઉપકાર છે. ભૂતકાળમાં એ તીને કારણે જ તે આત્મા સમ્યગ્દર્શનાદિ ગુણાને પામ્યા છે. કૃતજ્ઞતાની કેવી ટાચ !
ખાર પ્રકારની પદાએ બેઠી. પ્રભુએ માલકોશ રાગમાં દેશના શરૂ કરી.
આ બાજુ એ જ અપાપાનગરીમાં વસતા સામિલ બ્રાહ્મણે યજ્ઞ માંડયો હતા. તે માટે ઇન્દ્રભૂતિ વગેરે અગિયાર મહાપડિત બ્રાહ્મણાને આમંત્ર્યા હતા. તેઓ પણ પોતાના ૪૪૦૦ શિષ્યા સાથે ત્યાં આવ્યા હતા. એમને કયાં ખખર હતી કે ગઈ કાલે એક આત્માને પણ દીક્ષા આપી ન શકાઈ તેના જાણે કે પૂરેપૂર ખલા વાળી નાખવા ૪૪૦૦ ને દીક્ષિત બનાવવા માટે જ પ્રભુ અહી પધાર્યા હતા.
આકાશમાંથી ઊતરીને વીરપ્રભુની દેશના સાંભળવા જત! દેવાને જોઈને ઇન્દ્રભૂતિ ગૌતમને તેમની મહામૂર્ખતા ઉપર ભારે આશ્ચર્ય થયુ.. એણે નગરજનેાને પણ પેાતાના યંજ્ઞમડપમાં ન આવતાં અન્યત્ર જતાં જોઈ ને ભારે આશ્ચય થયું. જ્યારે તેને