________________
६ . मत्स्य-गलागल
એ બેસતા વર્ષનું ખુશનુમા પ્રભાત હતું. ચિત્ત પ્રસન્ન થાય તેવું વાતાવરણ હતું. દિશાઓ રંગબેરંગી હતી. નવ વર્ષની દીર્ધાયુ ને મુબારકબાદીની શુભેચ્છાઓ હવામાં ગુંજી રહી હતી. રાતી માંજ૨ ડોલાવતાં ભાતીગર કૂકડાં ફરતાં હતાં. હું નવ વર્ષની મુલાકાતોએ નીકળ્યા હતો. માર્ગ આ સુંદર ફૂલ-છાડથી ભર્યો હતો ને એ છોડ પર રંગ-બેરંગી પતંગિયાં ઊડી રહ્યાં હતાં. બટેર, કલૈયાં ને પોપટ ઝાડની ડાળે બેઠાં કિલ્લેબ કરતાં હતાં. એકાએક એક કૂકડીએ સુંદર સેનેરી પતંગિયું પકાવું ને બે ચાર કૂકડાં ધસી આવ્યાં!
સુષ્ટિસૌંદર્યમાં મન એવું મગ્ન હતું, કે આ ઘટનાએ કંઈ સંસ્કાર ન જન્માવ્યા. થેડે જ આગળ મોટી પંજાબી હોટલ હતી. ભપકાદાર વસ્ત્રો પહેરીને, મસ્ત યૌવનભર્યા, મનને ને દિલને બહેન લાવવા નીકળેલા ગ્રાહકે આવી રહ્યાં હતાં. બંગડીવાળું એક પછી એક સુંદર ગાણાં છેડી રહ્યું હતું. ગ્રાહકોને ભારે દોડે હતા. એ વેળા એક પ્રચંડ શીખ જુવાન રસોઈઘરમાંથી બહાર આવ્યો. એણે પાસે ચગતાં કૂકડામાંથી એકને પકડવા પ્રયત્ન કર્યો. ન જાણે કેમ, પણ કુકડાને પોતાના ભાવિની ભયસંશા લાધી ગઈ હશે, કે ગમે તે કારણે તેઓ કુક કુકુ કુક કરતાં નાઠાં. પેલા જુવાને એની પાછળ દેટ દીધી, પણ એકે ન પકડાયા. એમને ઘેરવા પ્રયત્ન કર્યો, પણ ન ઘેરાયા. આખરે એ જુવાને માટે પથ્થર લઈ ઘા કર્યો. ઘા બરાબર એક કુકડાને પગે વાગ્યો. એ તમ્મર ખાઈ નીચે ઢળી પડ્યું. શીખ જુવાન એને પગથી પકડીને રડામાં ચાલ્યો ગયા.
બંગડીવાનું નૌતમ ગાણું ગાતું હતું. અતિથિઓ પરસ્પર દીર્ધાયુ અને નવ વર્ષની શુભેચ્છાઓ પાઠવતાં નવનવી વાનીઓ આસ્વાદી રહ્યાં હતાં. કેટલાંક દૃશ્ય એટલી બધી વાર જોવાય છે કે પછી એ દષ્ટિને સ્વાભાવિક થઈ જાય છે; બલકે એનું વૈષમ્ય જાણે સહજ લાગે છે !
