________________
વહેશે અહીં સમર્પણની ધારા : ૨૮૫ એનમ્રતાનો અવતાર બની ગઈ. એક વાર ભગવાન વીરને વાદીને પાછા વળતાં મોડું થઈ ગયું, ને બધી વાતથી અજાણ આયો ચંદનાએ ઠપકો આપ્યો. | ‘કુલીન સ્ત્રીઓને મોડી રાત સુધી બહાર રહેવું ન ઘટે ?
નમ્રતાના અવતાર સમાં મૃગાવતીને આ શબ્દો હૃદયમાં ઝણઝણાટ પેદા કર્યો. લાંબા લાંબા વિચારે થઈ આવ્યા. ભૂતકાળની ભૂતાવળે જાગી ઊઠી ! પિતે કેન્સ! કેવું પિતાનું જીવનના ! વાહ રે કર્મરાજ તારા ખેલ! પણ આમાંથી મરી ગયેલું “અહમ' ન જાગ્યું. અરે, જીવનસમર્પણ કર્યા પછી પાછા ડગ ભરાય ! મૃગાવતીની વિચારધારા ઉચ્ચ કક્ષાએ ચઢતી ગઈ. એ સૂતી, છતાં જાગતી હતી. સંસારનું, સર્વ લકનું રૂપ પ્રત્યક્ષ થતું ચાલ્યું. જે જ્ઞાનપ્રકાશની ઝંખના હતી, એની જ્યોતિ અંતરમાં ઝગી ઊઠી. સંસારનું સાચું સ્વરૂપ સમજાઈ ગયું.
આર્યા ચંદનબાળા પાસે જ નિદ્રાવશ હતાં. મૃગાવતીના હૃદયમાં સાગરની ભરતી સંપૂર્ણ કક્ષાએ હતી. એકાએક એને પોતાને દેહપુંજ પ્રકાશપુંજ બની જતે લાગ્યા. એ સ્વસ્થ થઈ બેઠી. ત્યાં તે એણે અંધકારમાંથી ચાલ્યો આવતે એક સર્ષ જોયો. ચંદનબાલાને હાથ વિષધરની વાટ વચ્ચે વિરોધ કરતો લંબાયેલું હતું. સાધી મૃગાવતીએ શાંતિથી એ હાથ ખસેડી લીધે.
આર્યા ચંદનબાળા સ્પર્શ થતાં જ જાગી ગયાં, અને પાસે મૃગાવતીને જોઈ પ્રશ્ન કર્યો:
