________________
૨૭૬ : મત્સ્ય-ગલાગલ લીધે તે સિવાય બીજો માર્ગ નહિ. અવનિમાં વત્સરાજે બતાવેલું પરાક્રમ પણ એની તમારા જમાઈ બનવાની યેગ્યતાને અનુરૂપ હતું. એને દેશ ના હશે, પણ એની કીર્તિ મોટી છે. એને સ્વભાવ તે ન ભૂલી શકીએ તે મીઠે છે.
પિતાજી, એક વાર આ નમાયી પુત્રીને માફ કરે, ને ખેળે લો ! શું આપ એ સ્વકથન ભૂલી ગયા કે પુત્રી, તને વયંવરથી વરાવીશ ને વત્સદેશ જે દેશ કરિયાવરમાં આપીશ. બંને વસ્તુ બની છે, માત્ર આપના આશીર્વાદ બાકી છે. આપની કુશળતાના સમાચાર માટે ઉત્કંઠિત છું. લિ. આપની અપરાધી દુહિતા વાસવદત્તા !”
આ પત્રે મંત્રીરાજ અને રાજસભાને પિગળાવી નાખી. મંત્રીરાજે હિંમતભેર ઘણું દિવસે પિતાને અભિપ્રાય પ્રગટ કર્યો: “મહારાજ ! દીકરી તો પારકી થાપણ કહેવાય. એણે હાથે કરીને પોતાના ભાવિની પસંદગી કરી લીધી, એમાં તે આપણી જવાબદારી ઓછી થઈ. કાલે ગમે તેવું દુઃખ હશે, પણ દીકરી રિતી તે નહિ આવે ને! અને વત્સરાજ જે જમાઈ પણ....”
કેણ જમાઈ !” અવનિપતિ ચિડાઈ ગયા. “મંત્રીરાજ, વાસવદત્તા મારી દીકરી નથી, વત્સરાજ મારે જમાઈ નથી. એણે જમનાં તેડાં હાથે કરીને નેતર્યા છે. દીકરીને નામે દયા માગે છે ! કાયર નહિ તે શું?”
અવન્તિપતિના ક્રોધને સહુ જાણતા હતા. મંત્રી રાજ સમજતા હતા કે વધુ બે–ચાર શબ્દ બેલી એ કોઈને ભભૂકાવવાની જરૂર નહતી, પણ મૌનશાન્તિનાં મિષ્ટ જળ છાંટવાની આવશ્યકતા હતી.