________________
કુંવરી કાણું ને રાજા કેઢિયે : ૨૪૧ આપની વણ હવે થવા દે. કેઈ ગીતનું પણ અનુસંધાન કરજે.”
“હે આવન્તિકે, મારી વીણાના સ્વરમાં ગીત અનુસ્મૃત હોય છે. થોડો પણ ચતુર શ્રોતા એને શીધ્ર પકડી શકે છે. ગીત અને વાઘ સમજવા માટે પણ મન પારદર્શક જોઈએ. સંસારના કલેશથી કલાન્ત થયેલાઓથી આ સૂરે સમજાઈ શકાતા નથી. એને માટે આંટીઘૂંટી વગરનું અંતર જોઈએ છે. મૃગ જ્યારે વીણાનાદ તરફ ધસે છે, ત્યારે એ વિચારતું નથી કે એને વાદક સાધુ છે કે શિકારી !'
સાચું છે. સરસ્વતી હમેશાં સ્વાર્પણથી જ સાધ્ય છે,” વાસવદત્તાએ કહ્યું.
શાબાશ ! અવન્તિ જેવા લક્ષમીપરાયણ દેશમાં પણ રાજકુંવરીઓને સ્વાર્પણના પાઠ પઢાવનાર વિદ્યાગુરુઓ છે ખરા !”
ઉપાધ્યાય, લાગે છે વિવેકી ને કાં ભૂલે છે એક જ માનવ આત્મામાં સ૬-અસના બંને અંશ શું નથી હોતા?”
“ચતુર છે, આવતિકે !” અને આટલા શબ્દ બોલતાં ઉપાધ્યાયજીએ ભારે નિશ્વાસ નાખે. એ નિશ્વાસનો રણકો કુંવરીને કાને પડે એટલે ભારે હતો. પણ એ નિશ્વાસનું કારણ રાજકુંવરી પૂછે તે પહેલાં તો વીણા વાગવા માંડી હતી. એના સ્વરે ગાંધર્વશાળાને મધુર ગુંજન કરતી બનાવી રહ્યા. ધીરે ધીરે સ્વરે વેગ ધરતા ગયા. થોડીક ક્ષણમાં તો બધું એક્તાર બની ગયું.
