________________
૨૧૮ : મત્સ્ય-ગલાગલ કારણ કે એમને પિતાની ચતુરાઈ પર અભિમાન હોય છે. મારા જેવા એક બીજા ચતુર કાગડાની વાત પણ હું જાણું છું. આજ્ઞા હોય તે કહું.”
જરૂર કહે તારી ભાષામાં તો જરા અલંકાર, ઉપમા ને કવિત્વની છાંટ હશે. અમારી જેમ તડ ને ફડ બોલનાર તમ નહિ,' અવન્તિપતિ પ્રદ્યોતે કહ્યું. આખી સભા પણ કથા સાંભળવા ઉત્સુક થઈ રહી.
વાત સરસ છે, સમજે તે સમજવા જેવી છે. સુંદર એવું એક શહેર છે. એ ગામમાં “રાજા” નામને કાગડે રાજ કરે. એને પિતાની કુટિલતાનું ભારે અભિમાન. એણે “મંત્રી” નામના, એક હંસની ભારે ખ્યાતિ સાંભળી, તેને. ઠગવાનો નિર્ણય કર્યો. એક વાર ભેજનમાં કેફી વસ્તુ જમાડી એ હંસને કેદ કરી પિતાને ત્યાં આર્યો. કાગડાભાઈ તે ફૂલ્યા ન સમાયા. પણ હંસ તે હંસ. કાગડાભાઈ રાજ કરતાં મૂંઝાય એટલે હંસની સલાહ લે. આખરે એક દહાડે ખુશી થઈને કાગડાએ હસને કારાગારમાંથી મુક્ત કર્યો.
પણ પેલા મંત્રી નામના ફેંસના મનમાં એક વાત રહી ગઈ એને થયું કે આ “રાજા”ને બોધપાઠ આપું. એણે વેપારીને વેશ લીધે, બે સારી રૂપાળી મેનાં લઈને એના રાજમાં આવીને રહ્યો. રોજ મેના ગોખ પર બેસીને વિનોદ કરે, ને પેલો રાજા કાગડો ત્યાં થઈને નીકળે. એ તે મેના પર લદુ બની ગયે.
હવે પેલા વેપારી હંસે એ “રાજા કાગડાના જેવા ચહેરા મહેરાવાળે એક કાગડો પિતાને ત્યાં રાખે. એનું