________________
૧૬૮ : મત્સ્ય-ગલામલ
વેરસાધનાની એક પણ કડી હું નિ`ળ રાખવા માગતી નથી. નિર્મળ રહી ગયેલી એક કડી આખી સાંકળ છિન્નભિન્ન કરી શકે છે, એ તમે કયાં જાણતા નથી ? ”
“ સતી રાણી ! જેટલું જાણીએ છીએ એનાથી જીવનમાં અજાણ્યુ' ઘણું છે. જેના તાગ અમે મુસદ્દીએ તા શું, મહાત્માઓ પણ મેળવી શકયા નથી ! ” મંત્રારાજે કહ્યું.
છેલ્લા કેટલાએક સમયથી મત્રીશ્વરની વિચારસરણી કઈક સાત્ત્વિક ભાવ તરફ ઝૂકતી દેખાતી હતી. સતી રાણી પેાતે પણ ધર્મનિષ્ઠ હતાં. ભગવાન મહાવીરની પરિષદ્યાનાં એક અનુયાયી તરીકે પેાતાની જાતને લેખાવતાં, પણ જ્યારે વેરને પેાતાના ધમ લેખ્યા હાય ત્યારે આવી તાત્ત્વિક વાર્તાના રગડા શા ? મંત્રીરાજને રાણી જા મીઠે ઠપકા આપતાં તા મત્રીરાજ કહેતા :
“ સતી મા, વેર્ અને વળી ધર્મ ! વિષ અને વળી અમૃત ! એ તે કેવી વાત! ધર્મ તા ક્ષમા જ હાઈ શકે ! વદ્વતા બ્યાઘાત જેવું કાં ભણા! જળ ગમે તેવું ગરમ હાય, પણ તેનાથી આગ ન લાગે ! ”
પણ રાણી પછી આગળ ન વધતાં, ધર્મ ચર્ચાનાં શેાખીન હાવા છતાં, આજે તે રાજચર્ચા સિવાય એમને કંઈ રુચતું નહાતું. અને એક દહાડા રાજહસ્તિ ઉપર તરુણુ રાજા અને તરુણુ મંત્રીની શોધમાં નીકળ્યાં. વનજ ગલની શેાભા અપરંપાર હતી. ફૂલ, ફળ ને પંખીઓથી જંગલમાં મંગળ રચાઈ રહ્યું હતું. પણ રાણી તે ત્રુને આંતરવા માટે કર્યુ સ્થળ સુગમ છે, એના જ વિચારમાં હતાં.
