________________
૧૨૮ : મત્સ્ય-ગલાગલ સહુ કહેવા લાગ્યાં : અરે, કુબજા ! તું તે કઈ રાજાની રાણી થાય તે જ આ રૂપ અર્થે! લક્ષમી હાથમાં આવે ને શેઠાઈના શોખ થાય, અધિકાર હાથમાં આવે ને અવનિપતિ થવાના કેડ જાગે, એમ સૌંદર્ય પણ એવું માન-લાલસાવાળું છે!
દાસીએ રાજરાણું થવાના કોડ કર્યા. રાજા ઉદયન પર એની દૃષ્ટિ કરી. પણ એ તો જળકમળનું જીવન જીવતા હતો. સંસારની વાસનાના બંધ એ છેડી રહ્યો હતો. દાસી ત્યાંથી નિરાશ બની પાછી ફરી. એવામાં એને સંદેશ મળે કે અવંતિપતિ પ્રદ્યોત સૌંદર્યને ભારે શોખીન છે. દાસીએ પિતાનું ચિત્ર મોકલ્યું. ચંડપ્રદ્યોત પણ આવી શોધમાં રહેતે જ હતા. સૌંદર્યનું નામ સાંભળ્યું કે એને સંયમ સરી જતે. અને આ તે વળી સ્વેચ્છાથી સામે પગલે વરવા આવતું સૌંદર્ય એની ના કેમ પડાય!
બંને વચ્ચે સંકેત રચાયા. ઉદયનના દરબારમાંથી દાસીને કેમ કરીને હરી જવી? સ્ત્રીનાં હરણએ તે ક્ષત્રીધર્મ ગણાત, પણ મહાબલી ઉદયનના મહેલમાં કણ પ્રવેશે? યમના મેંમાં કણ માથું ઘાલે ! રાજા પ્રદ્યોત ખુદ ચડયો. એ પોતાના પરાકમી હાથી અનલગિરિ પર સંકેત કરેલા સમયે આવ્યું, ને રાજમહેલના ગવાક્ષમાં રાહ જોઈને ઊભેલી દાસીને ફૂલની જેમ તળી લીધી. દાસીના હાથમાં એક સુવર્ણમંજુષા હતી. રાજા પ્રદ્યોતે માન્યું કે દાસીએ કંઈ સેનું રૂપું કે જરઝવેરાત સાથે લીધું હશે. સ્ત્રી આખરમાં માયાને અવતાર ને !
“સુંદરી, ક્ષત્રિય સુંદરીઓના હરણમાં શરમ સમજતા નથી, પણ સુવર્ણની ચેરીમાં શરમ માને છે. અવન્તિના
