________________
વસ્તુપાલનું વિદ્યામંડળ અને બીજા લેખે
ના હાથે સં. ૧૨૯૦ માં લખાયેલી આ કાવ્યની હાથપ્રત ખંભાતના ભંડારમાં છે.
ઉદયપ્રભસૂરિની બીજી રચનાઓમાં સુકૃતકીર્તિકર્લોલિની નામનું પ્રશસ્તિકાવ્ય છે. એમાં અણહિલવાડના રાજાઓને કવિત્વમય ઐતિહાસિક વૃત્તાન્ત આપ્યા પછી વસ્તુપાલ-તેજપાલનાં ધાર્મિક કાર્યોને ગુણાનુવાદ કરવામાં આવે છે. વસ્તુપાલે સં. ૧૨૭૭ માં શત્રુ જ્યની યાત્રા કરી તે સમયે આ કાવ્ય રચાયું હોય એમ જણાય છે. ત્યાં વસ્તુપાલે બંધાવેલા ઇન્દ્રમંડપમાં એ કાવ્ય કોતરવામાં આવ્યું હતું. પાટણમાં વસ્તુપાલના પિતાના જ પ્રાસાદના અવશેષરૂપ ગણાતા એક આરસના સ્તંભ ઉપર આ કાવ્યને એક ગ્લૅક કુતરાયેલો મળી આવ્યો છે. ,
આ સિવાય ઉદયપ્રભસૂરિએ ધર્મદાસગણિકૃત ઉપદેશમાલા ઉપર ઉપદેશમાલાકર્ણિકા નામની ટીકા સં. ૧૨૯૯ માં ધોળકામાં રચી છે, તથા ષડશીતિ તથા કર્માસ્તવ એ બે કર્મગ્રન્થ ઉપર ટિપ્પણ લખ્યાં છે, સંસ્કૃત નેમિનાથચરિત તથા આરંભસિદ્ધિ નામને જ્યોતિષને ગ્રન્થ પણ તેમણે રચેલ છે, સં. ૧૨૮૮ માં ગિરનાર ઉપરના વસ્તુપાલના પ્રશસ્તિલેખો પૈકી એક લેખ ઉદયપ્રભસૂરિએ રચેલે છે. એમની કેટલીક પ્રકીર્ણ સૂક્તિઓ પ્રબન્ધામાં મળે છે.
એ જ ઉદયપ્રભસૂરિના શિષ્ય જિનભ સં. ૧૨૯૦ માં વસ્તુપાલના પુત્ર જયંતસિંહને વાંચવા માટે એક પ્રબન્ધાવલીની રચના કરી હતી, ખંડિત સ્વરૂપમાં મળેલી એ પ્રબન્ધાવલીને સમાવેશ આચાર્ય જિનવિજયજીસંપાદિત પુરાતનપ્રબન્ધસંગ્રહમાં કરવામાં આવેલ છે.
નરચન્દ્રસૂરિ नरचन्द्रमुनन्द्रिस्य विश्वविद्यामयं महः । चतुरन्तधरित्रीशसभ्यैरभ्यचिंतं स्तुमः॥
–ધર્માભ્યદય
