________________
૧૦૬
વપાલનું વિશાળ અને બીજા લેખે પુરસ્કર્ષ જીનેમિનાથ ત્રિા અર્થાત આ પ્રત પણ સં. ૧૪૨૪ માં યુવરાજવાડામાં લખાઈ છે.
આમાં સં. ૧૩૨૯ ને ઉલ્લેખ વાઘેલાના સમયને છે, જ્યારે સં. ૧૪૨૪ નો ઉલ્લેખ મુસિલમ રાજ્યકાળ પછીનો છે. એ બતાવે છે કે ગૂજરાતના મુસ્લિમ વિજય સમયે જૂના પાટણને નાશ થઈ ગયેલો, એવી માન્યતા કેટલાક વિદ્વાનો ધરાવે છે, એ બરાબર નથી. ,
વળી “યુવરાજવાડો” એ નામ સાથે પાટણના હિંદુ રાજકુળના કઈ યુવરાજને સંબંધ હેય એ સંભવિત છે. અત્યારે પણ ઘણું લત્તાઓનાં નામ રાજ્યકુટુંબનાં અથવા અમલદારોનાં નામ ઉપરથી રાખવામાં આવે છે.
“યુવરાજવાડો' ક્યાં આવેલો હતો, એ નક્કી કરવાનાં કેાઈ સાધન નથી. જૂના પાટણના ઘણા મહેલાઓનાં નામ નવા પાટણમાં કાયમ રાખવામાં આવ્યા હતાં, એમ માનવાને કારણ છે (જેમ પાટણના લત્તાઓનાં નામ અમદાવાદમાં કાયમ રખાયાં હતાં), પણ હાલના પાટણમાં આ નામને કોઈ લત્તો નથી “ રાજકાવાડ’ આ “યુવરાજવાડા”નું સંક્ષિપ્ત અપભ્રષ્ટરૂપ કદાચ હેય. જે કે “રાજકાવાડો’ એ રાયકાવાડે' ( રબારીઓને મહેલ્લો) હેય એ વધુ સંભવિત છે.
જવલ વિષેના બે અતિહાસિક ઉલેખો પાટણની ઉત્તરે વાગડેદ ટપામાં આવેલું જ ઘરાલ એક પ્રાચીન ગામ છે. જે કાળમાં પાટણ ગુજરાતનું સાંસ્કૃતિક અને રાજકીય કેન્દ્રસ્થાન હતું તે કાળમાં પાટણની આસપાસ આવેલાં ચંદુમાણું, હારીજ, વાધેલ, ચાણસ્મા, સંડેર, ચારૂપ વગેરે ગામોની જેમ ધરાલ પણું આબાદ સ્થિતિમાં હોવું જોઈએ, એના પુરાવાઓ મળે છે. આવા પુરાવાઓ જે તે ગામના સ્થાનિક ઇતિહાસની દષ્ટિએ જેમ અગત્યના છે તેમ પાટણની આસપાસના પ્રદેશના સાંસ્કૃતિક-સામાજિક અભ્યાસ માટે પણ મહત્વના છે. અંધરાલને લગતા એવા બે ઉલ્લેખો પ્રાપ્ત થયા છેઃ
