________________
કૃતાતવદન અયોધ્યામાં આવીને
શ્રી રામચંદ્રજીને સમાચાર આપે છે આ ચરિત્રના રચયિતા, આચાર્ય ભગવાન શ્રીમદ્ હેમચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા, અયોધ્યાનગરીમાં શું શું બન્યું, એ વિગેરેનું વર્ણન શરૂ કરે છે. તેઓશ્રી ફરમાવે છે કે, શ્રી સમેતશિખરજી તીર્થની યાત્રાના બહાનાથી મહાસતી શ્રીમતી સીતાજીને અરણ્યમાં એકલા જ છોડી દેવાને માટે ગએલો સેનાપતિ કૃતાન્તવદન અયોધ્યાનગરીમાં આવી પહોંચ્યો. આપણે જોઈ ગયા છીએ કે, મહાસતી શ્રીમતી સીતાજીની પતિપરાયણતા માટે સેનાપતિ કૃતાત્તવદનનાં હૈયા ઉપર ઘણી જ ઉંડી છાપ પડી હતી અને એથી જ તે વારંવાર નમસ્કાર કરીને શ્રીમતી સીતાજીથી વિખૂટો પડયો, ત્યારે રસ્તામાં પણ એ જ જાતના વિચારો કર્યા કરતો હતો કે, ક્યાં રામ જેવા વિપરીત વૃત્તિવાળા પતિ અને ક્યાં એવા પણ પતિ પ્રત્યે પૂજ્યભાવ અને એકાંતે હિતભાવ ધરાવનાર આ સતી ? ખરેખર, શ્રીમતી સીતાજી તો સતીઓમાં પણ શિરોમણિ જ છે. આ પ્રકારના વિચારોને કરતો કૃતાન્તવદન, અયોધ્યાપુરીમાં આવી પહોંચીને પોતાના સ્વામીની સેવામાં હાજર થાય છે. હાજર થઈને એ સૌથી પહેલી વાત તો એ કહે છે કે, “વને સિંહનઢિારત્યે ત્યજીવનમ નીનાdીમ ?”
‘સિંહનિનાદ નામના વનમાં મેં શ્રીમતી સીતાજીનો ત્યાગ કર્યો છે. આટલું કહા પછીથી, મહાસતી શ્રીમતી સીતાજીએ કહેવડાવેલો સંદેશ શ્રી રામચંદ્રજીને સંભળાવવાની તૈયારી કરતાં સેનાપતિ કૃતાન્તવદન કહે છે કે,
"मुहुर्मुहुः सा मूर्छित्वा, चेतित्वा च मुडुर्मुहुः ।। વયંદ્ર ઘેર્યમા , વાઘd જૈવમાદ્દિત ?????
મહાસતી શ્રીમતી સીતાજી, આપે તેમનો ત્યાગ કરાવ્યો છે એ વાત સાંભળતાની સાથે જ સખ્ખત આઘાતને પામ્યાં અને આકુળ-વ્યાકુળ બની ગયાં. તેઓ વારંવાર મૂચ્છ અને વાંરવાર ચેતના પામવા લાગ્યાં. વારંવાર મૂચ્છ પામતાં અને વારંવાર ચેતના પામતાં મહાસતી શ્રીમતી સીતાજીએ, કોઈપણ રીતે
પુણ્ય ઘાનાં અસ્તિત્વ અને ભાવનું દર્શન...૩
૬૩