________________
૨૭છે તે ત્રણેય સીતેન્દ્રના હાથમાંથી પડી ગયા. જેટલી જેટલીવાર સીતેન્દ્ર
તેમને હાથમાં લીધા, તેટલી તેટલીવાર આમ જ બન્યા કર્યું. આથી તેઓએ જ સીતેન્દ્રને કહયું કે, “આપ આ નરકનાં દુઃખોમાંથી અમારો ઉદ્ધાર કરવા તૈયાર થયા છો પણ તેથી અમને ઉલ્લું અધિક દુઃખ થાય છે, માટે અમને આપ છોડો અને આપ સ્વર્ગે પધારો !' ખરેખર, ઈન્દ્રો પણ નરકે ગયેલાઓનો નરકના દુ:ખમાંથી ઉદ્ધાર કરી શકતા નથી.
સીતેન્દ્ર પોતાના કલ્પમાં આ પછી સીતેન્દ્ર તે ત્રણેયને ત્યાં જ મૂકીને ત્યાંથી નીકળ્યા અને શ્રી રામષિની પાસે આવ્યા. શ્રી રામર્ષિને વંદન કર્યા બાદ સીતેન્દ્ર, ત્યાંથી નીકળીને, શાશ્વત એવાં શ્રી અહતીર્થોની યાત્રા કરવાને માટે શ્રી
નંદીશ્વર આદિ સ્થાનોમાં ગયા. ત્યાંથી પાછા ફરતાં, ભામંડલનો જીવ કે સ જે દેવકુરૂ પ્રદેશમાં ઉત્પન્ન થયો હતો, તેને પૂર્વના સ્નેહયોગે સીતેન્દ્ર મેં સારી રીતે પ્રતિબોધ પમાડયો, અને તે પછી સીતેન્દ્ર પોતાના કલ્પ ૪ બારમાં દેવલોકમાં પાછા ગયા.
શ્રી રામચંદ્ર-મહષિ મુક્તિપદ પામ્યા આ રીતે શ્રી રામચંદ્રજી આદિના વૃત્તાન્તોનું વર્ણન કર્યા બાદ, છેલ્લે છેલ્લે પરમ ઉપકારી, કલિકાલસર્વજ્ઞ આચાર્ય ભગવાન્ શ્રીમદ્ હેમચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા ફરમાવે છે કે, ___ "उत्पन्ने सति केवले स शरदां पंचाधिकां विंशति,
मेदिन्यां भविकान् प्रबोध्य भगवाञ्च्छ्रीरामभट्टारकः । आयुश्च व्यतिलंध्य पंचदशचाब्दानां सहस्त्रान् कृती, शैलेशी प्रतिपद्य शाश्वतसुखानंद प्रपेढे पदम् ।।१।।
કેવળજ્ઞાન ઉત્પન્ન થયા બાદ પચીસ વર્ષ સુધી પૃથ્વી ઉપર ભવ્ય જીવોને પ્રતિબોધ પમાડીને અને પંદર હજાર વર્ષના આયુષ્યને પૂર્ણ કરીને કૃતાર્થ બનેલા ભગવાન શ્રી રામચંદ્ર મહર્ષિ, શૈલેશી અવસ્થાને પ્રાપ્ત કરીને તે પદને પામ્યા, કે જે શાશ્વત સુખના આનંદવાળું છે."
મિ નિર્વાણ ભ૮૮
પ્તમ ભાગ સમાપ્ત ||