________________
ઘર્માળોવો , aati dalઝ તદ્દયdagra* ! जाओ सुरो महप्पा । दिव्वंगकुण्डलाभरणो १११६।।
- હંમેશા સ્વાધ્યાય યોગ્ય શુભ ભાવના રાજા મધુની અન્તિમસમયની આ ભાવના ખૂબ જ મનન કરવા જેવી છે. શત્રુની સામે સમર ભૂમિમાં યુદ્ધ કરતા આ જાતિની સુન્દર વિચારણા સ્ફરવી, એ સામાન્ય વાત નથી. શ્રી જિનેશ્વરદેવોની આજ્ઞા પ્રત્યે સાચો સદ્ભાવ પ્રગટ્યા વિના, આ જાતિની વિચારણા સ્ફરે જ નહિ. ‘શ્રી જિનેશ્વરદેવોએ ફરમાવેલો ધર્મ જ એક માત્ર તારક છે અને એ ધર્મનું અવલંબન લીધા વિના આત્માની મુક્તિ નથી. આ પ્રકારનો હાર્દિક નિશ્ચય થયેલો હોય, તો જ પ્રાણપંખેરુંઉડી જવાની તૈયારી હોય તે વખતે પણ આવી સુંદર મનોદશા બને. રાજા મધુએ કરેલી આ વિચારણા, આત્મકલ્યાણના અર્થીઓએ કંઠસ્થ કરી લેવા જેવી છે અને નિરંતર એનું સ્મરણ કરવા જેવું છે. પુણ્યાત્માઓએ નિરંતર રટણ કરવા યોગ્ય એક સુંદર સ્ત્રોત રૂપ આ વિચારણા છે. રાજા મધુએ પોતાના અત્ત સમયે કરેલી આ વિચારણામાં ઓતપ્રોત બની જઈને, કલ્યાણકામીઓએ પોતાના અંતરમાંથી પણ આ પ્રકારની વિચારશ્રેણી પ્રગટે, એવો પ્રયત્ન કરવા જેવો છે.
રાજા મધુનો પુત્ર લવણ યુદ્ધના આરંભમાં હણાયો, એથી તે શોકમય બની ગયો હતો, તેમજ દુશ્મન ઉપર એને ક્રોધ પણ ઘણો આવ્યો હતો. શોક અને ક્રોધમાં આવીને રાજા મધુએ, પોતાનું એ બળ અજમાવવામાં પણ કમીના રાખી ન હતી, પરંતુ આ વખતે રાજા મધુ મુનિવરનાં વચનોનું સ્મરણ કરે છે. અને પ્રતિબોધ પામે છે. પુત્રના મૃત્યુની ચિન્તાથી એ પર બને છે; અને પોતાના આત્માની ચિત્તામાં પ્રવૃત્ત થાય છે.
સંસાર શાશ્વત પણ ખરો અને અશાશ્વત પણ ખરો આત્મચિન્તા કરતાં રાજા મધુ આ પ્રસંગે વિચારે છે કે
‘ઇન્દ્રિયોને વશ બનેલા એવા મેં મૂઢે આ અશાશ્વત એવા સમસ્ત સંસારમાં ધર્મનું આચર્યો નહિ.”
સભા : સંસાર શાશ્વત કે અશાશ્વત ?
પૂજ્યશ્રી : બંનેય. સંસાર શાશ્વત પણ ખરો અને અશાશ્વત પણ ખરો.
ઉત્તમ આત્માની વિચારદશને ઓળખો.
இது இதில் இல்லை இல்லை
૨૭
