________________
( ભ
૨૫૨ જોઇએ ?' આથી કૃતાન્તવદન કહે છે કે, ‘દેવિ ! અયોધ્યા તો અહીંથી
દૂર છે, પણ આપ આવો પ્રશ્ન શા માટે પૂછો છો ? ઉગ્ર એવી આજ્ઞાવાળા શ્રી રામચન્દ્રજીની તો વાત જ કરવા જેવી નથી.' જ્યારે શ્રી રામચન્દ્રજીએ શ્રી લક્ષ્મણજીનું કહ્યું માન્યું નહિ અને કૃતાન્તવદનને શ્રીમતી સીતાજીને વનમાં છોડી આવવાની આજ્ઞા ફરમાવી, તે વખતે શ્રી બિભીષણ અને સુગ્રીવ હાજર હતા; તે છતાં પણ, તેઓ કેમ કાંઇ બોલ્યા નહિ, તેનો ખુલાસો કૃતાન્તવદનના આ કથનમાંથી પણ મળી રહે છે. એક તો શ્રી રામચન્દ્રજીની એવી છાયા જ હતી, કે જેથી તેમની આ આજ્ઞાની સામે કોઈથી પણ કાંઇ બોલી શકાય નહિ અને વધુમાં તેઓ આ પ્રસંગમાં ઘણા ઉગ્ર બની ગયા હતા. સીતાત્યાગના પોતાના નિર્ણયને ફેરવવાને પોતે કોઈપણ સંયોગોમાં તૈયાર નથી, એમ શ્રી રામચન્દ્રજીની વાણી પણ કહી આપતી હતી. આથી જ કૃતાન્તવદન શ્રીમતી સીતાજીને પણ એમજ સમજાવે છે કે, 'શ્રી રામચન્દ્રજીની વાર્તાથી સર્યું !' કૃતાન્તવદનના આ શબ્દોમાં શ્રી રામચન્દ્રજી પ્રત્યેની તીખાશ પણ છે. એ એમ પણ સૂચવતો લાગે છે કે, ‘આ જાતિનું આપની સાથે વર્તન કરનાર તેમની, આપે વાત પણ શા માટે કરવી
જોઇએ ?'
..સીતાને કલંક....ભગ-S