________________
પછી તેમને દીક્ષા કેમ આપી ? પતન પામશે એમ જાણતા છતાંય દીક્ષા દેવાય ? અને જો એમ દીક્ષા દેવાય, તો પછી, ‘વિરાધનાથી ઘોર સંસારમાં “રૂલી” જવાય છે' એ વગેરે વાતોનું શું ? પણ શાસ્ત્રકાર મહાત્માઓ એનો ખુલાસો કરતા ફરમાવે છે કે, ‘એ દીક્ષાઓ તથા પ્રકારના ભાવિભાવાદિને કારણે જ બની છે' કારણકે શ્રી તીર્થંકરદેવો પણ અવશ્ય ભાવિભાવનું ઉલ્લંઘન કરી શક્તા નથી. એટલે ભાવિભાવની સામે કોઈપણ દલીલ નકામી જ છે. આપણે તો પતનને કે ભાવિભાવાદિને પણ નિશ્ચિતપણે જાણી શક્તા નથી. આથી આપણે તો અનન્ત જ્ઞાનીઓની આજ્ઞા મુજબ જ દીક્ષા દેવાની હોય. યથાવિધિ દીક્ષા દેવા છતાં દીક્ષા લેનાર દીક્ષાનો અન્ત સુધી નિર્વાહ કરી શકે એવા છે - એમ શક્ય રીતે નક્કી કરીને દીક્ષા દીધી હોય તે છતાં કોઈ પડે એ અસંભવિત નથી. એથી વિધિ અનુસાર વર્તનાર ગુરુ દોષિત ઠરતાં નથી. આથી તમે સમજી શકશો કે, તેવા પ્રકારની ભવિતવ્યતા સુવિવેકી આત્માઓને પણ ભૂલાવે છે. અહીં એ ભવિતવ્યતાને સફ્ળ થવામાં જે કારણો મળ્યાં છે, તેમાં શ્રી રામચન્દ્રજીની યશની ઇચ્છાથી એ પણ એક મહત્ત્વનું કારણ છે.
અપ્રશસ્ત ત્યાગ સંસારવૃદ્ધિનું કારણ અને પ્રશસ્ત
ત્યાગ સંસારક્ષયનું કારણ શ્રી રામચન્દ્રજી પોતાના અપયશને આગળ કરીને ‘એક સ્ત્રી માત્રને માટે હું તેને સહન કરીશ નહિ' એમ બોલ્યા છે અને આપણે આગળ જોઈશું કે એવા પ્રકારની મનોવૃત્તિથી જ તેમણે શ્રીમતી સીતાજીનો ત્યાગ કર્યો છે, એટલે વાત જુદી છે બાકી શ્રી રામચન્દ્રજીનો ત્યાગ એ કોઈ સામાન્ય ત્યાગ નથી જ. શ્રી રામચન્દ્રજીને શ્રીમતી સીતાજી પ્રત્યે અનહદ પ્રેમ છે. અને તે છતાં
પણ
તેઓ શ્રીમતી સીતાજીનો ત્યાગ કરવાને તત્પર બને છે, એટલે એ ત્યાગ ઘણો જ ભારે છે, આવો ભારે પણ ત્યાગ, યશની ઇચ્છાથી દૂષિત હોવાના કારણે જ અપ્રશસ્તકોટિમાં ચાલ્યો જાય છે. રાગની માફક ત્યાગ પણ પ્રશસ્ત અને અપ્રશસ્ત હોઈ શકે છે. પ્રશસ્ત રાગ જેમ સંસારક્ષયનું કારણ છે. તેમ પ્રશસ્ત ત્યાગ પણ સંસારવૃદ્ધિનું
.......
કીર્તિની કામના કર્તવ્યને પણ ભૂલો છે...........
૧૯૩
-566-56€