________________
૨૨
2-cō
લંકા વિજય
મહા ઉક્ટ એવી ત્રીસ અક્ષૌહીણી સેના શ્રી રાવણને છોડીને ચાલી નીકળી. આ રીતે શ્રી રાવણે પોતાના જ હાથે પોતાનો નાશ પોતાના જ ઘરથી શરૂ ર્યો એમ કહી શકાય.
આટલી મોટી સેના આવે તે છૂપું રહે ? શ્રી બિભીષણને સેના સહિત આવતા જોઈને સુગ્રીવ આદિ ક્ષોભ પામ્યા, કારણ કે ડાકણની કે જેમ શત્રુઓ ઉપર પણ જેમ- તેમ વિશ્વાસ આવતો નથી. સુગ્રીવ આદિને લાગ્યું હશે કે શ્રી બિભીષણ કદાચ લડવા આવતા હશે, અન્યથા ક્ષોભ ન થાત પણ શ્રી બિભીષણ લડવા માટે નહોતા આવતા એ નક્કી વાત છે. શ્રી બિભીષણે પ્રથમ શ્રી રામચંદ્રજીની પાસે પોતાનો માણસ મોક્લ્યો અને પોતાના આગમનની ખબર કહેવડાવી. શ્રી રામચંદ્રજી કાંઈ આ લોકોના સ્વભાવથી પરિચિત નથી. એટલે તેમણે તરત પોતાના વિશ્વાસપાત્ર સુગ્રીવના મુખને જોયું. એનો અર્થ એ કે વિના પૂછ્યું પૂછ્યું કે આ આવે છે તો શું કરીશું ?
સુગ્રીવ પણ શ્રી રામચંદ્રજીની એ ચેષ્ટાના ભાવને સમજી ગયા. આથી સુગ્રીવે ક્યું કે “જો કે આ રાક્ષસો પ્રકૃતિ વડે જન્મથી માયાવી અને ક્ષુદ્ર હોય છે, છતાંય જ્યારે આ આવે છે તો ભલે આવે. ગૂઢ પુરુષો દ્વારા અમે એના શુભ કે અશુભ ભાવને જાણી લઈશું અને હે પ્રભો ! જેવો ભાવ દેખાશે તેને અનુરૂપ ગોઠવણ કરીશું."
શ્રી બિભીષણને સારી રીતે ઓળખનાર વિશાલ નામનો ખેચર ત્યાં હાજર હતો. તેણે કહ્યું કે, “રાક્ષસોમાં એક આ શ્રી બિભીષણ મહાત્મા છે અને ધાર્મિક છે. એણે શ્રીમતી સીતાને છોડી દેવા શ્રી રાવણને કહ્યું, શ્રી રાવણે તે ન માન્યું અને અત્યંત ક્રોધથી શ્રી રાવણે એને કાઢી મૂક્યા, એથી શરણભૂત એવા આપના શરણે શ્રી બિભીષણ આવેલા છે. એમાં કાંઈ પણ ફેરફાર છે જ નહિ." આથી શ્રી રામચંદ્રજીએ દ્વારપાળને શ્રી બિભીષણને અંદર આવવા દેવાની આજ્ઞા કરી. શ્રી બિભીષણ અંદર આવ્યા. ગુણવાન્ પ્રત્યે એમને પ્રેમ તો છે જ, એટલે શ્રી રામચંદ્રજીના ચરણોમાં શ્રી બિભીષણે માથું મૂક્યું. શ્રી
