________________
દુર્ગતિમાં જનારા આત્માઓ મૃત્યુ સમયે સમાધિ જાળવી શકતા નથી. છેલ્લે વખતે મતિ તેવી ગતિ થયા વિના રહેતી નથી. સમાધિપૂર્ણ મૃત્યુ તો પુણ્યવાનો જ પામી શકે છે. એવું મૃત્યુ પામવામાં કલ્યાણમિત્રો ઘણા સહાયક નિવડે છે. કલ્યાણમિત્ર પણ તેને મળે છે કે જે પુણ્યવાન હોય. પશ્ચિમ મુનિના જીવને જો પ્રથમ મુનિના જીવનો યોગ ન થયો હોત તો જ્ઞાની જાણે શી દશા થાત. કારણ કે પશ્ચિમ મુનિનો જીવ તો રમણીઓથી વિંટળાઈને ભોગ ભોગવવામાં લીન બન્યો હતો અને એ દશામાં મરે તો દુર્ગતિએ જાય એ સ્વાભાવિક છે. પણ પ્રથમ મુનિના જીવનો યોગ એને બચાવી લે છે. એ કઈ રીતે બચાવી લે છે તે જોવાનું તો હજુ બાકી જ રહે છે.
ધર્મદેશના કેવી હોવી જોઈએ ? છેલ્લા દિવસોમાં આપણે જોઈ ગયા કે જે દિવસના પાછલા પહોરે શ્રી રાવણ હણાયા તેની પછીના બીજા જ દિવસના પ્રાત:કાળે શ્રી હૂં રામચંદ્રજી, શ્રી લક્ષ્મણજી અને શ્રી રાવણના સ્વજનો શ્રી બિભીષણ, શ્રી કુંભકર્ણ, શ્રી ઈન્દ્રન્તિ, શ્રી મેઘવાહન અને મંદોદરી વગેરે પણ શ્રી અપ્રમેયબલ નામના મુનિવરની પાસે ગયા. આગલે દિવસે જ ચતુર્બાની | £ મુનિવર ત્યાં કુસુમાયુધ નામના ઉદ્યાનમાં પધાર્યા હતા અને રાતના | તેમને નિર્મળ કેવળજ્ઞાન થતાં દેવતાઓએ આવીને કેવળજ્ઞાનનો મહિમા કર્યો હતો. અપ્રમેયબલ નામના કેવળજ્ઞાની મુનિવરની પાસે આવીને સૌએ વંદના કરી અને તે પરમ મહર્ષિના શ્રીમુખે ધર્મોપદેશ સાંભળ્યો. ધર્મોપદેશ અને તેમાંય આપનાર કેવળજ્ઞાની, એટલે કમીના શી રહે ? શ્રી અપ્રમેયબલ નામના કેવળજ્ઞાની મુનિવરે દીધેલી ઘમોપદેશના અહીં, વિસ્તારથી વર્ણવવામાં આવી નથી. તે છતાં પણ આ ત્રિષષ્ટિ મહાકાવ્યના રચયિતા કલિકાલસર્વજ્ઞ આચાર્ય ભગવાન શ્રીમ હેમચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજાએ જણાવેલી પ્રદઋતુટું શાંતો, શામે દાદાન છે परं वैराग्यमापन्नौ, पुरातनभवाबिजान् ॥१॥
સ્વજનોનું મરણ, પાછળનાઓને ચેતવે છે....૮
