________________
ઉછેર્યા નથી. એ વાત બીજે કરવાની !" આવું કહેનારા કેટલા નીકળે? કહો કે ઘણાય. એવા ઘણાઓ, વસ્તુતઃ જૈનપણાની નામનાનું લીલામ કરનારા છે.
શ્રીમતી મંદોદરી વગેરેને મા, બાપ, ભાઈ વગેરેમાંથી જે હશે તેમાંનું કોઈ આડું ન આવ્યું અને આ રીતે શ્રી રાવણના મરણે તો ઘણાને ચેતવ્યા. ધર્મીને માટે કોઈનું મરણ એ ય વૈરાગ્યવૃત્તિનું કારણ છે. ધર્મી કોઈનું મરણ ઈચ્છે નહિ, પણ કોઈનું આપ મેળે કે અકસ્માત્ મરણ થાય તો એ પ્રસંગને પોતાને ચેતાવનાર માને. આત્મચિંતા કરવાનો તમને રોજ સમય છે? તમારા દુનિયાદારીના જમા-ઉધારની પૂંઠે લાગેલી તમારી ઘેલછા મટે નહિ, ત્યાં સુધી તમારૂ ઠેકાણું ન પડે; અને ! ત્યાં સુધી તમારામાં ઉત્તમ કોટિની ઉદારતા ન આવે, ઉત્તમ કોટિનો સદાચાર પણ ન આવે, ઈચ્છાનિરોધરૂપ તપ પણ સુંદર પ્રકારે ન આવે અને ન તો તેવી ઉત્તમ ભાવનાય આવે. ધર્મી કહેવડાવવું ગમે છે, પણ વસ્તુતઃ ધર્મ ગમતો
નથી | આજે જેટલી ધર્મક્રિયા થાય છે તેમાં પણ ઘણો સુધારો કરવા જેવો છે. ધર્મક્રિયા દંભરૂપ કે આત્માને ઠગવારૂપ નહિ બનવી જોઈએ. | અર્થ-કામ પ્રત્યે જે પ્રેમ છે તે ધર્મ પ્રત્યે નથી. કેવળ અર્થ-કામના રસીયા, અવસરે ધર્મને અવગણ્યા વિના રહે નહિ. જેનો અર્થકામનો રસ છૂટે, અર્થાત્, અર્થકામ જેને હેય ભાસે, તે વિધિ મુજબનો ધર્મ સેવી : શકે. શ્રી રાવણના કુટુંબને મમતા નહોતી ? મોહ નહોતો ? હતો. પણ, અવસરે કરણીયનું ભાન થયું. બધા મુનિનાં દર્શને ગયા. જ્ઞાની આવે, તો તેમની પાસે જવામાં શોક કેવો? આજે તો સંસારના ચેનચાળામાંથી પરવારે નહિ અને ધર્મી હોવાનો ડોળ કરે એવા ય છે. ખરી વાત એ છે કે એવાઓને ધર્મી કહેવડાવવું છે, પણ વસ્તુત: તેમને ધર્મ ગમતો નથી. - ૧૬૩ આ રીતે વર્તવામાં જીંદગી હારી જશો. બિમારીથી જ મરાય, એ કાયદે
સ્વજનોનું મરણ, પાછળનાઓને ચેતવે છે...૮