________________
તીર્થકર-નામકર્મને નિકાચીને આવેલા હોય. દેવતાઓ સમવસરણ શ્રી જિનેશ્વરદેવને માટે રચે. સામાન્ય કેવળી (નિ) માટે બહુ તો દેવતાઓ સુવર્ણકમળ રચે. પ્રતિહાર્ય શ્રી જિનેશ્વરદેવના જ. નિ થયા પછીથી ઉદાસીનભાવ આવે છે. એ અવસ્થામાં ઈચ્છાપૂર્વક દેવાપણું નથી. પૂર્વે જે ભાવના હતી તેના યોગે બંધાએલા નિકાચીન તીર્થકર-નામકર્મના ઉદયથી જ ભગવાન દેશના દે. શ્રી ક્લેિશ્વરદેવ તો ‘સવિ જીવ કરૂં શાસનરસી' એ ભાવના ખીલવીને, એના યોગે શ્રી તીર્થંકર-નામકર્મની નિકાચના કરીને આવ્યાં છે. શ્રી જિનેશ્વરદેવની પુણ્યપ્રકૃતિ એવી લોકોત્તર કે ગર્ભમાં આવે ત્યારથી જ દેવો ઘડાદોડ કરે, નરકમાં તે વખતે અજવાળાં થાય. શ્રી તીર્થંકરદેવ તીર્થના સ્થાપક, માટે સમવસરણ.
શ્રી ગૌતમ મહારાજા ઉપર બહુ ભક્તિ હોય તો પણ શ્રી ગણધરદેવ, “પૂજ્ય જિન" એવું એવું બધું વિવેકી આત્માઓ કહે. પણ એમને “શ્રી જિનેશ્વરદેવ” ન કહેવાય. કહીએ તો મિથ્યાત્વ લાગે અને સમ્યકત્વ ભાંગે. શ્રી જિનેશ્વરદેવ એ વિશેષણ તો તે તારકોને જ લગાડાય. શ્રી શાંતિનાથ ભગવાન તો વર્તમાન ચોવીસીના સોળમાં શ્રી તીર્થકરદેવ છે.
મોક્ષમાર્ગની આરાધના મોક્ષ માટે “સંસારસમુદ્રથી-ભવજલધિથી તારનારા એવા હે શ્રી શાન્તિનાથ ભગવાન ! સર્વાર્થ માટે સિદ્ધમંત્ર સમા આપના નામને પણ મારા નમસ્કાર હો ! નમસ્કાર હો !” એ શ્રી રાવણે શ્રી શાંતિનાથ ભગવાનની કરેલી સ્તુતિના બીજા શ્લોકનો ભાવાર્થ છે. શ્રી રાવણ એમ કહે છે કે, હે ભગવાન્ ! તને અને તારી મૂર્તિને તો નમસ્કાર છે જ, પણ તારા નામને પણ નમસ્કાર છે ! કેમ? કારણકે તું ભવસાગરથી તારનાર છે. તારા નામનું યથાસ્થિત સ્મરણ પણ સંસારસમુદ્રથી તારે છે.( સર્વાર્થના સિદ્ધમંત્રરૂપ તારું નામ છે, માટે તારા નામને પણ નમસ્કાર છે. ! ભગવાનની મૂર્તિ કે ભગવાનનું નામ તારક ન હોત તો નમવાની જરૂર
વિષયાધીન પણ રાવણ પ્રભુભક્તિમાં એકાકાર.૫
3
