________________
સિ૮૮-અયહરણ......ભ૮૮-૩
મહામાd મમ મોનનાનિધ્યમાન્ ભવ ?” “હે મહાભાગ !' આપ મારા ભોજનના આતિથ્યને ભજનારા થાવ.'
આ રીતનું આતિથ્ય કરવું એ ગૃહસ્થો માટે ઉત્તમમાં ઉત્તમ ભૂષણરૂપ છે. ધર્મના મર્મને સમજનાર શ્રી વજકર્ણ રાજા પોતાના ઔચિત્યને કેમ જ ચૂકે? ઔચિત્યની આચરણા એ પણ એક ધર્મ છે. ઔચિત્ય એ ધર્મને દીપાવનાર છે. એ ઔચિત્યને સમજનાર શ્રી વજકર્ણ રાજાએ તો ભોજન માટે વિનંતી કરી પણ શ્રી લક્ષ્મણજી પણ પોતાનું ઔચિત્ય કેમ ચૂકે? શ્રી લક્ષ્મણજીએ પણ પોતાના
ઔચિત્ય ધર્મનું પાલન કરવા માટે વિનંતી કરતા શ્રી વજકર્ણ રાજાને કહાં કે, મારા સ્વામી પોતાની સ્ત્રીની સાથે બહાર ઉદ્યાનમાં રહેલા છે, તેમને હું પ્રથમ ભોજન કરાવું છું.'
ઔચિત્યવેદી આત્માઓ કેવા હોય છે ? એ આ ઉપરથી સમજી શકાય તેમ છે. શ્રી વજકર્ણ રાજાએ ઔચિત્યના પાલન માટે આકૃતિ માત્રથી ઉત્તમ પુરુષ જાણી ભોજન માટે પ્રાર્થના કરી, ત્યારે શ્રી લક્ષ્મણજીએ પોતાનું મારા સ્વામીને તેમની પત્ની સાથે ભોજન કરાવ્યા વિના હું જમતો નથી.” આ ઔચિત્ય જણાવ્યું શ્રી લક્ષ્મણજી દ્વારા એ વાત જાણીને ઔચિત્યવેદી શ્રી વજકર્ણ રાજાએ શ્રી લક્ષ્મણજીની સાથે ઘણા શાકોવાળું ભોજન શ્રી રામચંદ્રજીની પાસે પહોંચાડ્યું. આ ઉપરથી સમજાશે કે વજકર્ણ રાજાનું આતિથ્ય મુખનું જ ન હતું. પણ હદયનું હતું. હદયના આતિથ્ય વિના આ રીતભાત સંભવતી નથી. વજકર્ણ રાજા પાસેથી સઘળી ભોજનસામગ્રી લઈને આવ્યા બાદ સૌએ એટલે ત્રણેય જણે ભોજન કર્યું. | શ્રી લક્ષ્મણજીની સ્પષ્ટ અને સાચી સલાહ
શ્રી રામચંદ્રજીએ ભોજન કર્યા બાદ શિખામણ આપીને મોકલેલા શ્રી લક્ષ્મણજી, અવંતિના રાજા સિંહોદરની પાસે ગયા અને સૌષ્ઠવપણાને ધરતા શ્રી લક્ષ્મણજીએ અવંતિના રાજાને કહ્યું કે, ‘ઘસરૂપ કરી નાખ્યા છે સઘળા રાજાઓને જેણે એવા અને શ્રી
