________________
કેમ ભણાવાય ? અને તે પણ અમુક પર્યાય આદિ યોગ્યતાવાળા સાધુને જ કેમ ભણાવાય ? શું આગમ ખરાબ છે ? નહિ જ. પણ ઉપકરીઓ કેવળ ઉપકર બુદ્ધિથી જ કહે છે કે સૌને, ગમે તેને ભણાવાય તો, ભણનાર માટે અને એના દ્વારા બીજાઓને માટે પણ એ અનર્થકારી નિવડે. કેમ એમ? ભગવાન શ્રી જિનેશ્વરદેવોએ કહેલાં અને શ્રી ગણધરદેવોએ ગુંથેલાં એવાં આગમો, ગમે તેને આપવામાં આવે, એથી તે અનર્થકરી કેમ નીવડે ? તો એ જે રીતે હૃદયમાં પરિણમવું જોઈએ, તે રીતે અયોગ્યના હૃદયમાં પરિણમી શકતું નથી અને વિપરીતરૂપે પરિણમે એટલે સ્વપરને માટે તે અનર્થકારી નિવડે એ સ્વાભાવિક જ છે.
આથી સમજો કે શ્રી આગમગ્રંથો ઉત્તમ છે, એમાંનું જ્ઞાન તારનારું છે. પણ તે ક્યારે ? સામો યોગ્ય બને ત્યારે ! ત્યારે એથી જે અનર્થ થાય છે તે કોણ કરે છે? આગમોનું જ્ઞાન ? નહિ, આગમોનું જ્ઞાન તો કદી અનર્થ કરનારું નિવડે જ નહિ, ત્યારે અનર્થ કરનાર શ્રેણ ? સામાની અયોગ્યતા. આગમનું જ્ઞાન તો તારનારું જ કહેવાય. પણ સામો જે ડૂબે અને બીજાઓને ડૂબાડે તે પોતાની તાલાયકીથી જ! માટે દરેક વસ્તુમાં યોગ્યતા જોવી પડે.
વિષયાભિલાષા બહુ કારમી વસ્તુ છે તમે એ પણ જુઓ કે વિષયાભિલાષા શું કામ કરે છે ? સાહસગતિએ સુગ્રીવનું રૂપ ધારણ કર્યું, તેના અંતઃપુરમાં પેઠો, ભયંકર યુદ્ધ લડ્યો, એ વગેરે ક્યું કે એક માત્ર સુગ્રીવની સ્ત્રીની અભિલાષાથી જ ને ? આવી અભિલાષા રાખવી એ બહુ કારમી વસ્તુ છે, બની શકે તો સર્વથા બ્રહ્મચર્યનું જ પાલન કરવું જોઈએ, પરંતુ બધા એવા સત્ત્વશીલ હોતા નથી, એવા આત્માઓએ પણ સ્વસ્ત્રીમાં સંતોષ રાખવો જોઈએ. સ્વસ્ત્રીમાં પણ ભાનભૂલા બનવું એ યોગ્ય નથી. આ શાસન તો સર્વ પૌદ્ગલિક વાસનાઓ ઉપર કાપ મુન્નારું છે. અહીં વિધાન ક્યું? પહેલું તો એ કે સર્વથા બ્રહ્મચર્યનું પાલન એ ન બને તો
અબળા પણ સબળા બની શકે છે...૧૦