________________
પ્રાય: ભરેલો હોય છે. દરેકે એવા પુસ્તકો વાંચતા અટકી જવું જોઈએ. અને મા-બાપોને પોતાના સંતાનોને એવા પુસ્તકો નહિ જ વાંચવા દેવા જોઈએ. એવી નવલકથાઓએ તો કેટલાય લોકોને બરબાદીના માર્ગે ચઢાવી દીધા છે !
આજની લાયબ્રેરીઓ શું જ્ઞાનની પરબો છે ? દુનિયામાં કહેવાય છે કે લાયબ્રેરી એ જ્ઞાનની પરબો છે. આજની લાયબ્રેરીઓમાં રખાતાં અને વંચાતા પુસ્તકો જુઓ તો ખબર પડે કે એ જ્ઞાનની પરબો કે શાની પરબો છે ? વાંચકોની સંખ્યા વધારવાના લોભમાં લાયબ્રેરીઓએ તણાઈને, હલકટ વૃત્તિઓને વધારનારી નવલકથાઓ કદી નહિ રાખવી જોઈએ. લાયબ્રેરીને જો જ્ઞાનની સાચી પરબ બનાવવી હોય, લાયબ્રેરી દ્વારા જો સદ્વિચારો ફેલાવવા હોય, લાયબ્રેરીથી જો વાંચકોનું કલ્યાણ સાધવું હોય, તો લાયબ્રેરીમાં એવાં જ પુસ્તકો રાખવાં જોઈએ કે જેમાંથી પ્રાય: ઉત્તમ જ્ઞાન જ પ્રાપ્ત થાય. આજની લાયબ્રેરીઓ શું આવી જ્ઞાનની પરબો છે એમ તમને લાગે છે ?
પરંતુ આજે તો જ્ઞાન શબ્દનો પણ ઠેર ઠેર દુરુપયોગ થઈ રહ્યો છે. સમ્યગજ્ઞાનના સંહારક શિક્ષણને પણ જ્ઞાનના નામે સંબોધાય છે. એટલું જ નહિ પણ સમ્યજ્ઞાનને જ અંગે કામ લાગે તેવાં નાણાંનો પણ એમાં ઉપયોગ કરાય છે અને કરાવાય છે. સમ્યજ્ઞાન વિનાના બીજા શિક્ષણને માટે સુજ્ઞાનના નામે પ્રયત્ન કરવો એ નરી અજ્ઞાનતા છે. આત્માને સંસારથી પરાડમુખ બનાવનાર જ્ઞાન એ જ સમ્યજ્ઞાન કહેવાય, આત્માને સંસારમાં રસિક બનાવનાર જ્ઞાનને સમ્યજ્ઞાન કહી શકાય નહી. પહેલું જ્ઞાન અને પછી દયા, તે કયું જ્ઞાન ? સમ્યજ્ઞાન ! નહિ કે વ્યવહારિક શિક્ષણ ! જ્ઞાનના નામે પ્રયત્ન કરનારાઓએ આ વસ્તુ સમજવાની જરૂર છે. જ્ઞાન વિનાનો મનુષ્ય પશુ સમાન છે. જ્ઞાન વિનાનો મનુષ્ય અંધ છે, પરંતુ એ જ્ઞાન કયું? સમજ્ઞાન. આજે તો કેટલાકો જ્ઞાન શબ્દનો દુરુપયોગ કરી, અજ્ઞાન જનતાને ઉન્માર્ગે દોરી, સ્વપરના હિતનો ઘાત કરવાનું કાર્ય કરી રહ્યાા છે !
મહાસતી સીતાદેવીનું અપહરણ...૯
