Page Text
________________
કપાએલું મસ્તક રૂપી કમળ ભૂતળ ઉપર પડી ગયું. અને તે પોતાની પાસે પડેલું તે વખતે શ્રી લક્ષ્મણજીએ જોયું.
તે પછીથી જેવો શ્રી લક્ષ્મણજીએ વંશ ગદ્વરમાં પ્રવેશ કર્યો કે તરત જ વડની શાખાને અવલંબેલું ધડ પણ તેમના જોવામાં આવ્યું. આથી શ્રી લક્ષ્મણજી પોતાના આત્માને એમ નિજવા લાગ્યા કે, “આવું ઘોર કર્મ કરવાથી મને ધિક્કાર હો, કારણકે આ કોઈ યુદ્ધ નહિ કરતો એવો અને વળી શસ્ત્રથી રહિત માણસ મારા વડે હણાયો !”
આવી રીતની આત્મનિંદા એ આત્માની યોગ્યતા સૂચવનારી છે. માણસથી પ્રમાદવશ કે અજ્ઞાનવશ પાપ થઈ જવું એ સ્વાભાવિક છે. પણ જો તે પાપ પોતાના હૃદયને ખટકે જ નહિ તો ધર્મને પામવાની ય યોગ્યતા જાય. પછી ધર્મનું આચરવાની તો વાત જ ક્યાં રહી ? ક્ષત્રિયો એમ માનનારા હોય છે કે કેઈ પણ માણસને જો તે છે યુદ્ધ કરતો ન આવે અથવા શસ્ત્રસહિત ન આવે, તો એને મારવો ! હું નહિ, સામો અપરાધી હોય તો પણ એ નિ:શસ્ત્ર હોય તો ક્ષત્રિયો પહેલાં એને શસ્ત્ર આપે અથવા પોતે શસ્ત્ર છોડી દે. અને તે પછી યુદ્ધ કરે. શંબૂક નિરપરાધી હતો, યુદ્ધ કરવા માટે આવેલો નહોતો. અને શસ્ત્રહીન હતો. આ દશામાં તેનું શ્રી લક્ષ્મણજીના હાથે મૃત્યુ થયું. એ શ્રી લક્ષ્મણજી જેવાને આત્મનિંદા કરવાને ન પ્રેરે એ કેમ બને ? આ રીતે જે કોઈ પોતાને ધર્મ પામવાને યોગ્ય બનાવવા ઈચ્છતા હોય અથવા તો પામેલા ધર્મને જે કોઈ ટકાવવાને ઇચ્છતા હોય તેઓએ પાપકાર્ય થઈ જાય ત્યારે આત્માને નિંદતા, પોતાની જાત ઉપર ધિક્કાર વર્ષાવતાં શીખવું જોઈએ.
પાપનો ડંખ તો હોવો જોઈએ આવી રીતે જેઓ પોતાના પાપને માટે પોતાના આત્માને નિંદતા શીખે છે, તેઓ ક્રમે ક્રમે પાપથી પાછા હઠતા જાય છે, પણ જેઓને પાપની ભીતિ હોતી નથી, પાપ તરફ તિરસ્કાર હોતો નથી, પોતાની જાતને પાપથી બચાવી લેવાની ઈચ્છા હોતી નથી. અને પાપ કરવા તરફ જેઓને ઘણા હોતી નથી. તેઓ પાપથી બચી તો શકતા જ નથી. પણ ઉલ્ટા પાપમાં વધુને વધુ ડૂબતા જાય છે. ઘણા કહે છે કે, ‘આમાં પાપ, તેમાં પાપ, તો પછી કરવું શું? ત્યારે શું
વિષય-કષાયની આધીનતા અને નિર્મળ વિવેક..૮
| SR No. | 022830 |
| Book Title | Jain Ramayan Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramchandrasuri, Shreyansprabhsuri |
| Publisher | Smrutimandir Prakashan |
| Publication Year | 2011 |
| Total Pages | 350 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 11 MB |