________________
૧૫૮
અપહરણ......ભ૮-૩
જેઓ સત્ય સંવાદને ત્યજીને કુયુક્તિઓનો આશ્રય લેવા માંડે છે, તેઓની દશા દયાજનક બની જાય છે. તેવા આત્માઓ પહેલા સત્યના આગ્રહી હોવા છતાં પાછળથી અસત્યના એવા તો દુરાગ્રહી બની જાય છે કે તે બિચારાઓ પોતે કરેલા સફેદા ઉપર જ પોતાના હાથે કાળો કુચડો ફેરવી, દુર્ગતિના ભાન બની જાય છે. માટે જેમ ધર્મષીઓના યથેચ્છ પ્રલાપોનો પ્રતિકાર કરવો જરૂરી છે. તેમ તે પ્રતિકાર કરતાં કરતાં પણ અસત્ય સંવાદનો કે કુયુક્તિનો આશ્રય ન લેવાઈ જાય તેમજ દુરાગ્રહ ન પકડાઈ જાય, એથી પણ ચેતતા રહેવાની અતિશય જરૂર છે.હવે આગળ ફરમાવ્યું છે કેવિશ્વાન્યા પંઘ - રાનપુમશતાન્વિત: मुनिसुव्रतपादान्ते, स्कन्दको व्रतमादढे ॥१॥
ત્યારબાદ એક અવસરે વિરક્ત થયેલા શ્રી કુંદક રાજકુમારે પાંચસો રાજપુત્રોની સાથે ભગવાન્ શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામીની પાસે ધક્ષા ગ્રહણ કરી."
સંસાર એટલે સુખ-દુઃખની પરંપરા વિચાર કરો, એક નહિ, પાંચ નહિ, પચીસ નહિ, પણ પાંચસો રાજપુત્રોની સાથે દીક્ષા ગ્રહણ કરી. પોતે પણ રાજપુત્ર છે. એમને સુખની કમીના હશે, એમ? દીક્ષા કોને માટે છે? સુખી માટે કે દુ:ખી માટે છે ? કહો કે સુખી અને દુ:ખી બંને માટે છે, કારણકે સુખી આત્મા શુભ કર્મથી અને દુ:ખી આત્મા અશુભ કર્મથી પણ બંનેય કર્મથી, તો બંધાએલા જ છે. શુભોદય પણ સ્થાયી નથી હોતો અને અશુભોદય પણ સ્થાયી નથી હોતો. અશુભોદય પછી શુભોદય અને શુભોદય પછી અશુભોદય એવી ઘટમાળ, આત્મા જ્યાં સુધી કર્મથી લેપાએલો હોય ત્યાં સુધી ચાલુ જ રહે છે. સુખી સુખી જ રહેતા નથી અને દુ:ખી દુ:ખી જ રહેતા નથી. અશુભોદયનો ઉદય આવતા, ગઈ કાલનો સુખી આજે ભયંકર દુ:ખી બની જાય છે. અને શુભોદયનો ઉદય આવતાં, ગઈ કાલનો દુ:ખી આજે સુખી બની જાય. એટલે જ્યાં સુધી આત્મા સાથે કર્મ લાગેલાં છે. ત્યાં સુધી સંસારમાં એ સુખ દુઃખની પરંપરા ચાલુ જ છે. સંસારી જીવોની એક સરખી સ્થિતિ કદી રહી નથી અને રહેતી પણ નથી.