________________
૧૪
..સીતા-અયહરણ......ભાગ-૩
જાણીએ, એ જાણીને પાપ કરતાં અટકીએ અને સુખની ઇચ્છાથી પાપમય પ્રયત્નો કરવા છોડી દઈને સુખના સાચા માર્ગે-કર્મનાશના માર્ગે સંચરીએ.
કર્મક્ષય માટે કરવા યોગ્ય બે પ્રવૃત્તિ સંપૂર્ણ કર્મક્ષય થાય એટલે સાચું સુખ પ્રાપ્ત થયા વિના રહે જ નહિ. કારણકે આત્મામાં સુખ, આત્મા ઉપરનું આવરણ હઠે નહિ ત્યાં સુધી અનુભવી શકાય નહિં. આથી જ્ઞાની પુરુષો ફરમાવે છે કે, સુખના અર્થીઓએ બે પ્રવૃત્તિ કરવી જોઈએ. એક તો પૂર્વે બંધાએલા કર્મોની જે રીતે નિર્જરા થાય તેવો માર્ગ ગ્રહણ કરવો જોઈએ, અને બીજું નવીન કર્મો આવતાં અટકે એવો પ્રયત્ન કરવો જોઈએ. એક તરફથી સંવર થાય અને બીજી તરફથી નિર્જરાનું કામ ચાલે. એટલે કર્મસંગથી રહિતપણું પ્રાપ્ત થતાં આત્માને શાશ્વત સુખની પ્રાપ્તિ થઈ જાય. આ રીતે કર્મક્ષય કરવાને માટે જ્ઞાનીપુરુષોએ સમ્યગ્દર્શન, અને સમ્યક્ચારિત્રરૂપ મોક્ષમાર્ગ દર્શાવ્યો છે. સમ્યગ્દર્શનપૂર્વક સમ્યજ્ઞાન પામીને તેના ફળરૂપ સમ્યક્ચારિત્રનું આરાધન કરવું જોઈએ. સંવર અને નિર્જરાનો આ જ એક રાજમાર્ગ છે, અને જે કોઈ પુણ્યાત્માઓ આજ સુધીમાં કર્મક્ષય કરીને મુક્તિએ ગયા છે, જે કોઈ પુણ્યાત્માઓ કર્મક્ષય કરી મુક્તિની સાધના કરી રહ્યાં છે અને જે કોઈ પુણ્યાત્માઓ ભવિષ્યમાં કર્મક્ષય કરશે, તે બધાંએ આ જ એક માર્ગનું આલંબન લીધું છે, લઈ રહ્યાં છે અને
સમ્યજ્ઞાન
ભવિષ્યમાં લેશે.
આવા દૃષ્ટાંતો સાંભળીને તેમાંથી આવો જ સાર ગ્રહણ કરવો જોઈએ. કથા રસિક્તાથી કે બીજા હેતુથી આવાં દૃષ્ટાંતો સાંભળવાને બદલે, જેઓ સાર ગ્રહણ કરવાના હેતુથી આવાં દૃષ્ટાંતો સાંભળે છે અને વિચારે છે તેઓ આના શ્રવણ દ્વારા પૂરતો લાભ ઊઠાવી શકે છે.
એકવારનો રાજા આજે રોગી ગીધ પક્ષીનો ભવ ભોગવી રહ્યો છે. એ વસ્તુ શું સંસારની અસારતા દર્શાવતી નથી ? પાપનું
