________________
આ પ્રસંગ ક્વો છે? શ્રી લક્ષ્મણજીમાં આટલી શક્તિ હોવા ૧૦૧ છતાં પોતાને વડીલ ભાઈના સર્વદા પરતંત્ર તરીકે જાહેર કરતાં લેશ પણ સંકોચ થાય છે ? ઉત્તમ આત્માઓની આ મનોદશા સમજવા જેવી અને આચરણમાં ઉતારવા જેવી છે.
શ્રી લક્ષ્મણજીએ આ પ્રમાણે કહાં, એના પરિણામે तौ रामलक्ष्मणौ छात्वा, तत्क्षणं स क्षमापतिः । गत्वा रामं नमस्चक्रे, स्ववेश्मन्यानिनाय च ॥ महत्या प्रतिपत्त्या स, राजा राममपूजयत् । सामान्योऽप्यतिथिः पूज्यः किं पुनः पुरुषोत्तमः ॥ ततोऽपि चलिते रामे, सौमित्रिस्तं महीपतिम् । उवाच परिणेष्यामि, व्यावृत्तस्त्वत्सुतामिति ॥ ।
શત્રુદમન રાજાને ખબર પડી કે, આ તો શ્રી રામચંદ્રજી અને શ્રી | લક્ષ્મણજી છે. આથી તે જ સમયે તે રાજા શ્રી રામચંદ્રજી પાસે ગયા. નમસ્કાર કર્યા અને તેમને પોતાના મહેલમાં લઈ આવ્યા. એટલું જ નહિ પણ તે રાજાએ મોટી પ્રતિપત્તિથી શ્રી રામચંદ્રજીની સેવા કરી. સામાન્ય પણ અતિથિ પૂજ્ય છે. તો પછ પુરુષોત્તમ માટે તો પૂછવું જ શું? આ પછ શ્રી રામચંદ્રજીએ જ્યારે ચાલવા માંડ્યું ત્યારે શ્રી લક્ષ્મણજીએ શત્રુદમન રાજાને કહ્યું કે, હું જ્યારે પાછો ફરીશ ત્યારે તમારી પુત્રીને પરણીશ."
આ પ્રમાણે કહી શ્રી લક્ષ્મણજી પોતાના વડીલબંધુ શ્રી રામચંદ્રજી અને શ્રીમતી સીતાજીની સાથે ક્ષેમાંજલિ નગરીથી રાતના વખતે નીકળ્યા.
સુસાધુઓ ઉપર સત્તા ન ચલાવો ! દ શ્રી રામચંદ્રજી શ્રીમતી સીતાજી અને શ્રી લક્ષ્મણજીની સાથે દરેક નગરીમાંથી પ્રાય:રાત્રિનો શેષ ભાગ બાકી હોય છે ત્યારે પ્રયાણ કરે છે. એ જ મુજબ તેઓ ક્ષેમાંજલિ નગરીથી નીકળ્યા અને સાયંકાળે વંશશૈલ નામના પર્વતના તટ ઉપર આવેલા વંશ સ્થળ' નામના નગરની પાસે આવી પહોંચ્યા. ત્યાં તેમણે રાજા અને પ્રજા બંનેને ભયથી વ્યાકુળ સ્થિતિમાં જોવાથી શ્રી રામચંદ્રજીએ કોઈ એક મનુષ્યને પુછ્યું કે, “એવું શું કારણ છે કે જેથી રાજા અને પ્રજા બંને ભયથી આકુળ-વ્યાકુળ બની ગયેલ છે ?'
રક્ષાની ભાવના વિનાની આરાધના નકામી છે...૫
