________________
(૩૬) બૂસ્વામી ચરિત્ર,
[ સર્ગ પરણાવી; કારણ કે, રસાકરમાં નદીઓ મળે, તેમ તેઓ પણ પાત્ર (અર્થાત્ પતિ) પાસે આવે છે. ગાયની સાથે જેમ વૃષભ, હા થણીની સાથે હાથી અને તારાઓની સાથે જેમ ચંદ્રમા, તેમ તે સ્ત્રીઓની સાથે તે (રાજપુત્ર) કીડા કરવા લાગે. - એકદા કામદેવ સમાન છે. મહેલમાં રણીઓની સાથે કીડા કરતે હતા, તેવામાં તેણે આકાશમાં મેરે સમાન મેઘમંડળ જોયું (તે ઉપરથી) તે વિચારવા લાગ્યો કે, જેવું શાસ્ત્રમાં એનું વર્ણન કરે છે, તેવું જ આ મેઘમય મંડળ દેખાય છે, અહે! એની કેવી રમણીયતા છેઆ પ્રમાણે તે મેરુ સમાન મેઘમંડળ જેવા તેની દષ્ટિ તેમાં ચેટી રહી હોયની! તેમ નીચી થઈ જ નહી!! એ પ્રમાણે કુમાર ઉંચુ જોયા કરે છે, એટલામાં તો, તે મેઘમાળા જળ ના પરપોટાની માફક નાશ પામીને કયાંહિ જતી રહી.
(આ ઉપરથી) સાગરદત્ત કુમારે વિચાર્યું કે, જેવી રીતે આ મેઘ ક્ષણિક છે, તેવી જ રીતે આ શરીર પણ ક્ષણિક છે; તે પછી સંપની તે શી વાત કરવી ! જે સવારે દેખાય છે, તે મધ્યાન્હ દેખાતું નથી! ને જે મધ્યાહે દેખાય છે, તે રાત્રીએ દેખાતું ન થી !!! વાસ્તે આ સંસારમાં સર્વ પદાર્થ અનિત્ય છે, તે માટે વિ વેક રૂપ જળથી સિંચાયલા, મનુષ્ય જન્મ રૂપ વૃક્ષનું ફળ સકામ નિર્જરા વડે સારભૂત એવું વ્રત હું ગૃહણ કરું.
પછી સુબુદ્ધિ સાગરદત્ત પરમ વિરાગ્યને ધારણ કરતે, અંજ ળિ જોડીને માતા પિતા પાસે વ્રત લેવાને અર્થે, રજા માગવા લા છે. ત્યારે તેમણે કહ્યું, “હે પુત્ર! યુવાવસ્થામાં વ્રત લેવાને આ ગ્રહ કરે, તે હારે વિણ વાગતી હોય, તે વખતે શાસન પાઠ કરવા જેવું છે. હમણાં તું યુવરાજ છે અને રાજા પણ તું થવાને છે (વાસ્તે) ચિરકાળ રાજ્ય પાળીને, પછી યોગ્ય સમયે દીક્ષા લે ૧ મન સંયુક્ત-જ્ઞાનવડે કોની નિર્જ કરવી, તે સકામનિર્જરા,
