________________
૨૦૪
વૈરાગ્યકલ્પલતા ભાગ-૨
શ્લોક :
यत्पञ्चाक्षपशुस्थानं, शल्यसंपर्कपालितम् ।
अस्ति सार्धत्रिपञ्चाशत्कोटीलक्षकुलं पुरम् ।।२१६।। શ્લોકાર્ચ -
જે પંચાક્ષ પશુસંસ્થાન=પંચેન્દ્રિય પશુસંસ્થાન, શલ્યસંપી પાલિત માયાશલ્યાદિથી પાલન કરાયેલ, સાડા ત્રેપન લાખ ક્રોડ કુલવાળું નગર છે. ll૧૬II શ્લોક :
पञ्चाक्षा गर्भजास्तत्र, जलस्थलनभश्चराः ।
सम्मूर्छिमाश्च विद्यन्ते, तेष्वहं भ्रामितस्तया ।।२१७ ।। શ્લોકાર્ચ -
ત્યાં-તે નગરમાં પાંચ ઈન્દ્રિયવાળા, ગર્ભથી થનારા જલચર, સ્થલચર, નભશ્વર અને સંમૂચ્છિમો વિધમાન છે તેઓમાં, તેણી વડે=ભવિતવ્યતા વડે, હું ભમાવાયો. ર૧ળા શ્લોક :
रटितोऽहं विना कार्य, दर्दुराकारधारकः ।
मत्स्यरूपं दधभिन्नश्छिन्नो दग्धश्च धीवरैः ।।२१८ ।। શ્લોકાર્થ:
કાર્ય વગર દર્દૂર આકાર ધારક એવો હું રટન=અવાજ કરતો હતો. મસ્ય રૂપને ધારણ કરતો માછીમારો વડે ભેદાયો, છેદાયો અને બળાયો. ર૧૮II શ્લોક :
शशशूकरसारङ्गरूपो व्याधैः कदर्थितः । गोधाऽहिनकुलाकारो, दुःखितो भक्षणान्मिथः ।।२१९।।
