________________
ઉપમિતિભવપ્રપંચા કથા ભાગ-૩ | તૃતીય પ્રસ્તાવ
श्लोड :
रचितप्रथितोरुसुहस्तिघटं, घटनागतभीरुकृतार्तरवम् । रवपूरितभूधरदिग्विवरं वरहेतिनिवारणखिन्ननृपम् ।।२।।
श्लोकार्थ :
રચના કરેલા પ્રસિદ્ધ થયેલા વિશાળ શ્રેષ્ઠ હાથીઓના સમૂહવાળું, ઘટનાને પામવાથી ભયવાળા હાથીઓ વડે કરાયેલા આર્ત્ત=પીડિત, અવાજવાળું, અવાજથી ભરી દીધેલા પૃથ્વી અને આકાશના વિવરવાળું, શ્રેષ્ઠ શસ્ત્રોના સમૂહને અટકાવવાથી ખિન્ન થયેલા રાજાના સમૂહવાળું. II૨II
श्लोड :
नृपभिन्नमदोद्धुरवैरिगणं, गणसिद्धनभश्चरघुष्टजयम् । जयलम्पटयोधशतैश्चटुलं, चटुलाश्वसहस्रविमर्दकरम् ।।३।।
३७१
श्लोकार्थ :
રાજાઓ વડે નાશ કરાયેલા મદથી ઉન્નત વૈરિગણવાળું, ગણસિદ્ધ વિધાધરો વડે ઘોષણા કરેલા જય શબ્દવાળું, જયમાં લંપટ એવા સેંકડો યૌદ્ધાઓથી ચટુલ, ચટુલ હજારો અશ્વના विमर्हने डरना. ||3|
श्लोक :
करसृष्टशरौघविदीर्णरथं, रथभङ्गविवर्द्धितबोलबलम् । बलशालिभटेरितसिंहनदं, नदभीषणरक्तनदीप्रवहम् ||४||
श्लोकार्थ :
હાથથી સર્જન કરાયેલા બાણોના સમૂહથી નાશ કરાયેલા રથવાળું, રથના ભંગથી વિવર્ધિત બોલબલવાળું, બલશાલિ ભટોથી કરાયેલા સિંહનાદવાળું, નદથી ભીષણ રક્તનદીના प्रवाहवाणुं ॥४॥
ततश्चेदृशे प्रवृत्ते महारणे दत्तः परैः कृतभीषणनादैः समरभरः, भग्नमस्मद्बलं, समुल्लसितः परबले कलकलः, केवलं न चलिता वयं पदमपि पराङ्मुखं, त्रयोऽपि नायकाः समुत्कटतया निकटतरीभूताः परे । अत्रान्तरे पुनः संज्ञितोऽहं वैश्वानरेण, भक्षितं मया क्रूरचित्ताभिधानं वटकं, जातो मे भासुरतरः परिणामः, ततः साक्षेपमाहूतो मया समरसेनो, चलितोऽसौ ममोपरि मुञ्चन्नस्त्रवर्षं, केवलं सन्निहिततया पुण्योदयस्य न प्रभवन्ति स्म तानि मे शस्त्राणि । ततो विलोकितोऽहं हिंसया, जातो मे दारुणतरो भावः, ततः प्रहिता मया परविदारणचतुरा शक्तिः, विदारितः समरसेनो, गतः
